Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:44 pm ar 7 Mai 2019.
Mae'n gwbl eglur, Prif Weinidog, y bu methiannau difrifol o dan stiwardiaeth eich Gweinidog iechyd o'r GIG. Nawr, mae pôl piniwn gan YouGov a gyhoeddwyd heddiw i nodi ugain mlynedd ers sefydlu'r lle hwn wedi canfod bod 29 y cant o bobl Cymru yn teimlo bod y Cynulliad Cenedlaethol wedi arwain at ddirywiad i safonau'r GIG. Cafwyd diffyg arweinyddiaeth gan Lywodraethau Llafur Cymru olynol, ac mae'n gwbl eglur nad datganoli sydd wedi gwneud cam â Chymru, ond mai Llafur Cymru sydd wedi gwneud cam â datganoli.
Nawr, mae eich Gweinidog iechyd wedi bod yn uniongyrchol gyfrifol am Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr ers iddo gael ei wneud yn destun mesurau arbennig bedair blynedd yn ôl i'r mis nesaf. Ers hynny, mae 29 y cant o gleifion yn ardal Betsi Cadwaladr yn aros mwy na phedair awr i gael eu gweld mewn adrannau damweiniau ac achosion brys; mae 43 y cant o gleifion yn Ysbyty Maelor Wrecsam yn aros mwy na phedair awr mewn adrannau damweiniau ac achosion brys; a, dyma'r gwaethaf yng Nghymru, mae 38 o bobl wedi marw mewn digwyddiadau anesboniadwy neu anfwriadol tra'r oeddent yng ngofal Betsi Cadwaladr—adroddwyd 38 o farwolaethau yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, y gellid bod wedi eu hosgoi. Mae hyn yn fwy na'r holl fyrddau iechyd eraill gyda'i gilydd.
A nawr—a nawr—rydym ni'n gweld sgandal gwasanaethau mamolaeth Cwm Taf, lle mae 27 o fabanod wedi marw. Ac fe'i gwnaed yn gwbl eglur yn adroddiad yr wythnos diwethaf bod diffyg llywodraethu ac arweinyddiaeth weithredol. Felly, beth mae'n ei gymryd mewn gwirionedd i bobl gymryd cyfrifoldeb am y methiannau hyn, Prif Weinidog? Felly, unwaith eto, o ystyried y catalog hwn o fethiannau, pam nad ydych chi wedi diswyddo eich Gweinidog iechyd?