2. Datganiad a Chyhoeddiad Busnes

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:29 pm ar 7 Mai 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Isherwood Mark Isherwood Conservative 2:29, 7 Mai 2019

(Cyfieithwyd)

A gaf i alw am ddau ddatganiad? Mae'r cyntaf yn ymwneud â chymorth i bobl anabl sy'n profi trais yn erbyn menywod, cam-drin domestig a thrais rhywiol yng Nghymru. Yr wythnos diwethaf, cadeiriais gyfarfod ar y cyd rhwng y grwpiau trawsbleidiol ar anabledd ac ar drais yn erbyn menywod a phlant, gan edrych ar effaith trais yn erbyn menywod, cam-drin domestig a thrais rhywiol ar fenywod anabl. Lluniwyd adroddiad gennym—neu, yn bwysicach, lansiwyd adroddiad gennym—adroddiad a luniwyd ar y cyd gan Anabledd Cymru a Chymorth i Fenywod Cymru ar gefnogi pobl anabl yn y meysydd hyn. Mae tystiolaeth yn parhau i ddangos bod pobl anabl yn fwy tebygol o brofi trais, cam-drin a thrais rhywiol yn y meysydd hyn. Ond eto i gyd, mae'r cymorth a'r adnoddau ar eu cyfer yn dal yn gyfyngedig. Gwnaed cyfres o argymhellion—nid oes gennyf amser yn awr i'w rhestru i gyd, ond byddwn yn annog Llywodraeth Cymru i edrych ar yr argymhellion hynny ac ymateb yn unol â hynny.

Yn ail, ac yn olaf, a gaf i alw am adroddiad ar gymorth i bobl fyddar a phobl sy'n drwm eu clyw yng Nghymru? Oherwydd mae'r wythnos hon yn  Wythnos Ymwybyddiaeth o fod yn Fyddar—6 i 12 Mai. Rydym yn gwybod, er enghraifft, bod ymgyrch Hyderus o Ran Anabledd yr Adran Gwaith a Phensiynau yn annog cyflogwyr Hyderus o Ran Anabledd i hybu ymwybyddiaeth o fyddardod drwy edrych ar ganolfan cyflogwyr 'Action on Hearing Loss'. Gwyddom fod gwaith a rhaglen iechyd Remploy Cymru yn cynnwys pobl sy'n fyddar neu sydd â nam ar eu clyw sydd angen cymorth arnynt. Cysylltwyd â mi'r penwythnos hwn gan COS, y Ganolfan Arwyddo Golwg Sain, sydd wedi'i lleoli ym Mae Colwyn ac sy'n cael ei chefnogi gennyf i, yn siarad am eu prosiect ar ymwybyddiaeth o fyddardod i blant, a'r llu o weithgareddau y maent yn eu trefnu ar draws y Gogledd yr wythnos hon. Ac rydym hefyd yn gwybod—ychydig wythnosau yn ôl, cawsom ddadl ar ddeiseb DEFFO!, llais pobl ifanc fyddar yng Nghymru, pan wnaethant nodi yn 2003 fod Llywodraeth y DU ac yn 2004, y lle hwn, fod y Cynulliad yn cydnabod iaith arwyddion Prydain fel iaith yn ei rhinwedd ei hun. Ond 16 mlynedd yn ddiweddarach, nid ydym wedi gwneud llawer o gynnydd mewn rhai meysydd, ac mae ein haddysg yn gyffredinol, genhedlaeth yn ddiweddarach, yn dal i wneud cam â'n pobl ifanc fyddar. Rhaid rhoi diwedd ar hyn, a rhaid inni wneud rhywbeth am y peth. O ystyried yr holl feysydd hyn, y cynnydd a wnaed, y newyddion da, gwaith y trydydd sector, ond hefyd y problemau sy'n parhau i gael eu hamlygu, galwaf am ddatganiad i gydnabod Wythnos Ymwybyddiaeth o Fyddardod yn unol â hynny.