Part of the debate – Senedd Cymru am 2:34 pm ar 4 Mehefin 2019.
Ychydig wythnosau yn ôl, cafwyd bwletin undeb llafur yn Ford Pen-y-bont ar Ogwr ynghylch y posibilrwydd o weithredu streic posibl os bydd cynlluniau, fel y maen nhw'n eu deall, yn mynd rhagddynt i dorri dwy ran o dair o'r swyddi yn Ford Pen-y-bont ar Ogwr oherwydd toriadau, ac oherwydd newidiadau yn Ford ar lefel y DU ac ar lefel Ewropeaidd. Deallaf y bydd cyfarfod rheoli Ford ar y lefel uchaf ym mis Mehefin—y mis hwn—ac roeddwn i eisiau ddeall beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud (a) i gymryd rhan yn y cyfarfod hwnnw, a (b) i warchod a diogelu'r swyddi yn Ford. Mae cryn dipyn o weithwyr yn y ffatri yn cysylltu â mi yn pryderu am y dyfodol, o ystyried mai hwn yw un o gyflogwyr mwyaf Cymru. Felly, hoffwn gael diweddariad ar frys ynglŷn â'r safbwynt y mae Llywodraeth Cymru yn ei gymryd yng nghyswllt y swyddi penodol hynny yn Ford.
Mae fy ail gwestiwn yn ymwneud â rhywbeth sydd wedi cael ei ddwyn i'm sylw dros y penwythnos, am fenyw o Abertawe sy'n geisydd lloches/ffoadur. Mewn gwirionedd, nid oedd yn ymwybodol o'i statws ei hun gan nad oedd ei gŵr yn fodlon dweud wrthi. Cafodd ei churo dros y penwythnos, ac aeth at yr heddlu a'r gwasanaethau cam-drin domestig, ond dywedwyd wrthi, oherwydd nad oedd ganddi unrhyw hawl i gael arian cyhoeddus, na allai gael unrhyw gefnogaeth. Felly rwyf wedi bod yn ceisio ei helpu dros y dyddiau diwethaf i gael hostel, i gael gafael ar unrhyw le i gael cymorth, oherwydd ni allai fynd yn ôl i'r berthynas gamdriniol hon. Ac, i mi, roedd yn ymwneud â'r ffaith bod yn rhaid iddi ddiffinio ei hun cyn y gallai gael unrhyw gymorth. Doedd hi ddim yn ymwybodol o'i statws mewn gwirionedd, gan nad oedd ei gŵr, gan ei fod yn ei cham-drin, yn dweud wrthi. Felly, beth allwn ni ei wneud i sicrhau mai'r peth cyntaf y byddwn ni'n ei ystyried, os yw menyw yn cael ei cham-drin, yw ei helpu, a pheidio â meddwl am faint o arian sydd ganddi, o ba wlad y mae hi'n dod, beth yw ei statws, fel nad yw'r fenyw honno'n mynd yn ôl i berthynas gamdriniol? Hoffwn gael datganiad yn benodol am y grŵp bach hwn o bobl, mewn gwirionedd, y mae angen cymorth arnynt o ran lloches, hostel, pan nad ydynt hyd yn oed yn gwybod beth yw eu statws.