Part of the debate – Senedd Cymru am 3:30 pm ar 11 Mehefin 2019.
Efallai fod Aelodau wedi clywed am honiadau bod gwastraff o Gymru, gan gynnwys Rhondda Cynon Taf, wedi'i ddarganfod wedi'i bentyrru mewn jyngl ym Malaysia. Dywedwyd bod hyn wedi ei ddarganfod gan dîm o'r BBC, cyn rhaglen ar wastraff plastig. Yr honiad oedd nad oedd y gwastraff hwn o'r DU yn cael ei ailgylchu, ond yn hytrach ddim ond yn cael ei daflu mewn man prydferth. Ers hynny rwyf wedi gweld adroddiadau eraill o Falaysia yn gwrthbrofi'r honiadau hyn, gan ddweud bod y gwastraff plastig wedi'i gadw mewn eiddo sy'n gweithredu'n gyfreithlon ac y bwriedid iddo gael ei droi'n danwydd prosesedig wedi'i beiriannu. Nawr, rwy'n pryderu y gallai fod lefel o ddrwgdybiaeth am ailgylchu nawr, ac mae'r holl waith caled sydd wedi perswadio pobl i newid eu harferion dros y 15 mlynedd diwethaf mewn perygl o gael ei ddadwneud erbyn hyn. Felly, a allwch chi ddweud wrthym pa ymdrechion sy'n cael eu gwneud gan y Llywodraeth i sicrhau bod ein hailgylchu'n cael ei drin yn briodol ac yn foesegol, ac yn ddelfrydol mor agos i gartref ag sy'n bosibl? A sut gallwch chi roi sicrwydd i bobl sy'n ailgylchu yng Nghymru nad yw ein hymdrechion gwyrdd yn ofer?
Hoffwn hefyd godi methiant y Llywodraeth hon i agor clinig rhywedd yma yng Nghymru. Addawyd hyn ar gyfer mis Ebrill eleni, ar ôl y cytundeb cyllideb rhwng Plaid Cymru a'r Llywodraeth Lafur. Dywed Cynghrair Cydraddoldeb Cymru mewn llythyr agored fod hyn yn bygwth tanseilio'r ymrwymiad a addawyd gan y Llywodraeth hon i sicrhau gofal clinigol da i gleifion trawsrywiol a phobl drawsrywiol nad ydynt yn ddeuaidd yng Nghymru. Maen nhw hefyd o'r farn bod Bwrdd Iechyd Lleol Prifysgol Caerdydd a'r Fro a Phwyllgor Gwasanaethau Iechyd Arbenigol Cymru wedi cymeradwyo cynnig clinigol nad yw'n addas i'w ddiben. Maen nhw'n dweud y byddai'r system bresennol, sy'n golygu bod cleifion yn cael eu hatgyfeirio i Lundain, er nad yw'n sefyllfa ddelfrydol, yn well na darparu clinig yng Nghymru sy'n israddol ac o bosibl yn anniogel. Sut mae'r Llywodraeth hon yn bwriadu goresgyn ofnau fod y clinig rhyw arfaethedig—? A phryd y gallwn ni ddisgwyl i chi, o'r diwedd, gyflawni eich addewidion ar gyfer gwasanaeth o'r radd flaenaf, y mae gwir angen amdano yng Nghymru?