Part of the debate – Senedd Cymru am 3:26 pm ar 11 Mehefin 2019.
Trefnydd, a gaf i weld datganiad ac efallai diweddariad ar sut y mae'r Llywodraeth yn mynd i ehangu eu cynigion, yn gyntaf ar y datganiad a gyhoeddwyd gan Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig y bore yma mewn ymateb i'r adroddiad 'Sero Net' ar newid yn yr hinsawdd, ac rwyf yn croesawu ei gynnwys? Yn arbennig, mae'r paragraff olaf ond un yn dweud mai hwn fydd y newid economaidd mwyaf yn y cyfnod modern. Mae hwnnw'n gam mawr iawn i'r economi gyfan ac i gyfeiriad y Llywodraeth, ac i fod yn deg, nid yw'r datganiad hwn yn gwneud cyfiawnder ag ef, yn union sut y mae'r Llywodraeth yn bwriadu gwneud y symudiad hwnnw a'r naid honno. Sylweddolaf y bu cyhoeddiadau yn y gorffennol, ond er mwyn gwella ei hymrwymiad i symud tuag at ostyngiad o 95 y cant mewn allyriadau erbyn 2050, a'r datganiad arbennig hwnnw gan y pwyllgor newid yn yr hinsawdd, mae gwir angen esboniad manwl ar sut mae'r Llywodraeth yn mynd i ddod â hyn i gyd at ei gilydd. Byddwn yn ddiolchgar pe gallech chi, yn eich swyddogaeth o fod yn rheolwr busnes y Llywodraeth, nodi pa un a fydd datganiad llafar arall yn dod gan y Llywodraeth, fel y byddwn ni fel ACau ar lawr y Siambr yn gallu rhoi pwysau ar y Gweinidog a deall yn union sut bydd y newid hwn yn cael ei gynnwys o fewn paramedrau polisi a chymhellion ariannol y Llywodraeth y mae'n gallu eu darparu i'r economi gyfan.
Yn ail, fe es i ddigwyddiad yr wythnos diwethaf ar anemia dinistriol, a drefnwyd gan Huw Irranca-Davies, yr Aelod dros Ogwr, ac mae'r ffigurau'n eithaf brawychus pan edrychwch chi ar y bobl sy'n dioddef o'r cyflwr hwn yng Nghymru: mae gan 350,000 o bobl y cyflwr hwn. Bu llawer o gynnydd o ran triniaeth ac atebion i bobl sy'n cael diagnosis, ac mae llawer o'r rheini'n dal i fynd drwy'r broses NICE gan baratoi ar gyfer achrediad. Byddwn yn ddiolchgar o gael gwybod pa sylwadau y mae Llywodraeth Cymru, drwy'r Gweinidog, wedi eu cyflwyno i NICE ynghylch dod â'r triniaethau hyn i'r farchnad, fel eu bod ar gael i gleifion ar ôl iddyn nhw gael diagnosis, ac yn benodol, pan fydd y triniaethau hyn ar gael, fod gan gleifion y wybodaeth y gallan nhw gael gafael ar y triniaethau hynny, oherwydd fel y dywedais, mae 350,000 o bobl—un o bob 10, neu 10 y cant o'r boblogaeth—yn dioddef o anemia dinistriol, ac mae'n cael effaith wanychol enfawr. Rwy'n llongyfarch yr Aelod dros Ogwr am ddod â'r digwyddiad hwn i'r Senedd, oherwydd, tan i mi fod yno, nid oeddwn i'n sylweddoli bod y cyflwr yn cael effaith mor enfawr ar ein cymdeithas.