1. Dadl ar y cyd â Senedd Ieuenctid Cymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 1:53 pm ar 26 Mehefin 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rhun ap Iorwerth Rhun ap Iorwerth Plaid Cymru 1:53, 26 Mehefin 2019

Diolch yn fawr iawn, Llywydd. Dwi’n gwybod fy mod i’n siarad ar ran Aelodau o bob plaid yma drwy ddweud ysbryd mor braf sydd yma yn y Senedd heddiw yma, ac y byddai hi’n dda cael teimlo’r ysbryd yna yn eich cwmni chi, fel Aelodau’r Senedd Ieuenctid, lawer tro eto yn y dyfodol.

Mae yna lawer mewn gwleidyddiaeth sy’n destun digalondid. P’un ai drwy fy ngyrfa i fel newyddiadurwr neu fel gwleidydd fy hun, mae difaterwch yn rhywbeth sydd wedi bod yn peri pryder i fi. Yn fwy diweddar, mae anoddefgarwch mewn gwleidyddiaeth yn rhywbeth y dylai ein poeni ni i gyd. Felly, mae cael rhywbeth gwirioneddol i’w ddathlu mewn gwleidyddiaeth yn braf iawn, ac mae gweld ffurfio a dilyn datblygiad cynnar ein Senedd Ieuenctid genedlaethol ni yn rhywbeth sy’n destun balchder mawr i ni gyd. Senedd Ieuenctid sy’n rhoi cyfle nid yn unig i bobl ifanc leisio barn, ond hefyd sydd yn fodd o godi ymwybyddiaeth ymysg pobl ifanc ledled Cymru o’r system wleidyddol, y system seneddol rydym ni'n rhan ohoni, ac sy'n cael effaith ar eich bywydau chi i gyd, ac wrth gwrs Senedd Ieuenctid sy'n blatfform i ddylanwadu go iawn ar benderfyniadau. Mae'ch Senedd chi yn llwyfan i helpu pobl ifanc, drwyddoch chi, i ddod yn rhan o wneud y penderfyniadau hynny sy'n mynd i siapio eich dyfodol chi i gyd. Dwi'n edrych ymlaen at weld hynny'n dod yn fwy a mwy amlwg wrth i'r oedran pleidleisio gael ei ymestyn i'r rhai sydd rhwng 16 a 18 oed.

Felly, mae'n wych gweld eich bod chi wedi mynd ati'n syth, wedi penderfynu rhoi ffocws clir ar dri thestun sy'n bwysig i chi. Yn wahanol i genedlaethau'r gorffennol, dwi'n meddwl, mae'ch cenhedlaeth chi wedi deall pwysigrwydd a gwerth siarad am iechyd meddwl. Mae dealltwriaeth o gyflyrau iechyd meddwl yn well nag erioed, ac mi all pwysau'r Senedd Ieuenctid sicrhau bod ymchwil a chefnogaeth a gwasanaethau iechyd meddwl a llesiant yn dod yn rhan gwbl greiddiol o brofiad addysg, iechyd, gyrfaol a chymdeithasol pobl ifanc ar hyd a lled Cymru.

Mae sgiliau bywyd, wedyn, ar y cwricwlwm yn ardal bwysig iawn i roi sylw iddi hi. Mae troi o berson ifanc i oedolyn yn rhywbeth gwych, rydych chi'n amlwg yn mwynhau'r cyfnod yma yn eich bywydau a dwi'n cofio'r cyfnod efo cyffro a hapusrwydd mawr, ond, wrth gwrs, mae yna heriau yn dod yn y cyfnod yna mewn bywyd, o fod yn gyfrifol yn ariannol, gofalu am eich iechyd eich hunan neu ofalu am iechyd pobl eraill drwy CPR ac yn y blaen. Felly, ie, beth am sicrhau bod y gefnogaeth rydych chi eisiau ei chael yno i chi drwy'r system addysg?

Ac mae'r ymwybyddiaeth gynyddol wedyn sy'n tyfu o'n ffordd wastraffus ni o fyw yn galonogol iawn hefyd, a chi bobl ifanc sy'n arwain mewn cymaint o ffyrdd, yn cynnwys ar y defnydd o blastig. Felly, efo'ch help chi, mi all Cymru gael gwared ar rai o'n patrymau diog a difeddwl o fyw.

Felly bwrwch ati hi. Cofiwch y bydd cefnogaeth a phlatfform y Cynulliad yma o hyd i chi, ond mae hi hefyd yn bwysig inni beidio ag ymyrryd yn eich gwaith chi, a gadael ichi lywio’r ffordd.