Diolch. Hoffwn ymuno â chyd-Aelodau y prynhawn yma i werthfawrogi ymdrechion ac ymrwymiad y sector addysg uwch yng Nghymru a'r effaith gadarnhaol y mae'n ei chael ar fywyd sifil yn ogystal â'n heconomi. Fel y dywedodd Helen Mary, rwy'n falch fy mod wedi bod yn rhan o hynny cyn imi ddod yn Aelod Cynulliad. Bûm yn gweithio yn y sector am flynyddoedd lawer. Dros y blynyddoedd hynny, rwy'n cydnabod bod newidiadau sylweddol wedi digwydd yn y sector o ran y strwythur a'r drefniadaeth. Rydym wedi gweld cynnydd yn nifer y myfyrwyr, y niferoedd gwahanol o ddarparwyr sydd ar gael, y ddarpariaeth—ehangu rhaglenni—ac mae'r ymchwil wedi cynyddu'n ddramatig. Mae mwy o amrywiaeth o ddarparwyr yn bodoli yng Nghymru, a gwelwyd cynnydd yn nifer y cyrsiau addysg uwch sy'n cael eu cynnig ar hyn o bryd mewn sefydliadau addysg bellach. Mae'n gwbl wahanol i'r hyn a oedd yn bodoli, efallai, pan adewais i wyth mlynedd yn ôl.

Nawr, un o nodweddion arwyddocaol y newid hwn yn y dirwedd oedd tueddiad i gyfuno mwy—. Bellach, gwelwn wyth prifysgol. Fe sonioch chi am Brifysgol Cymru y Drindod Dewi Sant. Wel, Llanbedr Pont Steffan, coleg y Drindod a Phrifysgol Fetropolitan Abertawe gyda'i gilydd oedd honno'n arfer bod—a Phrifysgol Cymru, mewn gwirionedd—ac mae'n awr yn cynnwys colegau addysg bellach hefyd. Felly, mae newid dramatig wedi bod, gyda llawer o golegau addysg bellach yn cynnig cyrsiau gradd hefyd erbyn hyn. Felly, mae'r colegau addysg bellach y soniwch amdanynt yn cynnig cyrsiau lefel addysg uwch mewn gwirionedd, cyrsiau lefel 6.

Gan brifysgolion Cymru y gwelir rhai o'r cyfraddau bodlonrwydd uchaf yn y DU, felly gadewch inni eu llongyfarch ar beth o'r gwaith a wnânt, gan fod y myfyrwyr mewn gwirionedd yn gweld darpariaeth dda a phrofiad da, ac ni fyddent yn cael y fath ganlyniadau bodlonrwydd pe na baent. Credwch chi fi, rwyf wedi bod gyda myfyrwyr yn ystod y canlyniadau hynny; gwn yn union beth y maent yn ei ddweud—maent yn ei dweud hi fel y mae. Felly, os ydynt yn rhoi canlyniad bodlonrwydd da i chi, maent yn gweld bod y prifysgolion yn cynnig rhywbeth buddiol iddynt ac maent yn hapus gyda hynny.

Nawr, nid wyf yn mynd i ochel rhag yr agweddau eraill, ond gadewch i ni hefyd gydnabod llais y myfyriwr, oherwydd ni chlywais lawer am lais y myfyriwr yn y ddadl hon. Mae'r cyfan wedi ymwneud â llywodraethu. Dof yn ôl at hynny; dof yn ôl at lywodraethu. Ond gadewch i ni siarad am y myfyrwyr a chofiwch hynny, oherwydd rwyf hefyd yn tynnu sylw at—. Rydym yn siarad am iechyd yn aml iawn; rydym yn sôn am agenda sy'n canolbwyntio ar y claf. Efallai y dylem edrych ar agenda sy'n canolbwyntio ar y myfyriwr pan soniwn am addysg, ac yn enwedig addysg uwch. Ac rwy'n cydnabod, yn anffodus, yr heriau o ran llywodraethu ac agweddau ariannol sefydliadau addysg uwch sy'n bodoli heddiw, ond nid ydynt yn newydd, yn anffodus. Cofiaf fod yn swyddog undeb llafur pan oedd Athrofa Abertawe ar y pryd dan fygythiad o gael ei chau neu ei throsfeddiannu i bob pwrpas yn sgil cwestiynau ynghylch llywodraethu a safonau academaidd.