Diolch, Dirprwy Lywydd, ac, wrth gyflwyno'r Bil yma, dwi'n falch bod Alun Davies wedi cadarnhau fy mod i wedi gwneud hynny yn nhraddodiad anrhydeddus home rule Keir Hardie a Donald Dewar. Falch iawn roeddwn i wedi sylweddoli pan oeddwn i'n cyflwyno'r Mesur ychydig fisoedd yn ôl taw yn y traddodiad hwnnw roedd hyn yn cael ei gyflwyno. Ond mae'n ddeddfwriaeth gyfansoddiadol bwysig i ni yma yng Nghymru. Diolch am gydnabod hynny a'n hatgoffa ni o'n hanes ar hynny.

Nawr, dwi'n cydnabod hefyd fod y ddau Gadeirydd a'u hadroddiadau nhw wedi gofyn am fwy o wybodaeth, wrth gwrs, a dwi, ynghynt y prynhawn yma, wedi ymrwymo i roi rhywfaint—cymaint ag y gallaf i—o wybodaeth ychwanegol i fod o fudd i'r prosesau sgrwtini pellach sydd yn mynd i'n hwynebu ni ar daith y Mesur yma. Dwi'n falch hefyd o glywed bod y Cwnsler Cyffredinol wedi cadarnhau hefyd y bydd e mewn sefyllfa ar gyfer nifer o agweddau i fod yn rhoi mwy o wybodaeth i gwrdd â gofynion y ddau bwyllgor, a hefyd bod y Cwnsler Cyffredinol hefyd yn ei gyfraniad wedi cadarnhau y bydd y cylch gorchwyl ar gyfer y grŵp strategol a fydd yn arwain ar y gwaith o newid yr etholfraint—fod hwnnw yn cael ei gyhoeddi a bydd mwy o wybodaeth eto ar hynny yn cael ei roi i'r Cynulliad cyn ystyried Cyfnodau 2 a 3.

Hefyd, fe wnaeth y Cwnsler Cyffredinol, yn ei gyfraniad, gadarnhau ym marn y Llywodraeth taw nid y Mesur llywodraeth leol yw'r Mesur priodol i gyflwyno atebolrwydd y Comisiwn Etholiadol mewn deddfwriaeth ac felly taw'r Bil etholiadau yma yw'r cyfrwng mwyaf priodol i wneud hynny, a dwi'n cytuno ar hynny. Mae'r pwynt hefyd, wrth gwrs, o ran datganoli gwaith y Comisiwn Etholiadol a'u gwneud nhw'n atebol o ran cyllid ac atebolrwydd cyffredinol i'r Cynulliad yma, fod yr un gwaith yn mynd yn ei flaen yn Senedd yr Alban ar hyn o bryd a bod yna ddeddfwriaeth o flaen Senedd yr Alban i gyflwyno'r atebolrwydd yma erbyn 2021 hefyd. Dwi'n credu y byddai'n dda o beth, felly, ein bod ni'n cydredeg y gwaith yma, ac yn sicr mae'r Comisiwn Etholiadol yn awyddus i hynny ddigwydd yng Nghymru ac yn yr Alban ar yr un pryd.

Diolch i David Melding am ei gyfraniad i'r ddadl a bod mor gryf ac mor frwdfrydig o blaid cyflwyno pleidleisiau i 16 ac 17; brwdfrydedd gafodd ei ddilyn gan Dai Lloyd hefyd—ambell i un yn y Siambr ychydig yn llai brwdfrydig ar y pwyntiau yma, ond cofiwch, wrth gwrs, fod y Cynulliad yma mewn pleidlais flaenorol wedi cefnogi'r egwyddor o gyflwyno pleidleisiau i 16 ac 17. Dwi'n mawr hyderu bod y mwyafrif yna yn bodoli, yn parhau, o blaid cyflwyno pleidleisiau i 16 ac 17.

Ar newid enw'r Cynulliad, fe oedd yna amrywiaeth barn—ambell i un yn newid eu barn o un ddadl i'r nesaf ac yn cydnabod hynny. Dwi'n falch—. Ar un pwynt manwl ynglŷn â'r cymhwysedd deddfwriaethol ar newid yr enw, dwi'n falch bod y Cwnsler Cyffredinol wedi rhoi ar y record ei farn e ei bod hi'n annhebygol ar y pwynt yma y medrid cael Gorchymyn—Order in Council—er mwyn rhoi eglurder ar y mater cymhwysedd ac felly dyw hynny ddim yn debygol o fod yn gyfrwng i egluro'r cymhwysedd yn wahanol i'r hyn sydd o eglurdeb ar hyn o bryd.

Mae'n amlwg, felly, o'r hyn sydd wedi cael ei gyflwyno mewn cyfraniadau'r prynhawn yma, fod yna amrywiaeth barn ar newid yr enw. Nid mater i fi, bellach, yw cyflwyno unrhyw welliannau ar y newid hwnnw, gan, yn enwedig, fod y pwyllgor cyfansoddiadol a deddfwriaethol heb gyflwyno unrhyw argymhellion penodol ar hynny, ond mae'n siŵr y daw yna welliannau ar hynny o beth wrth inni symud at Gyfnodau 2 a 3.

I orffen, felly, dwi eisiau'r prynhawn yma diolch i'm cyd-Gomisiynwyr am eu hymrwymiad i gydweithio—