Lywydd, tynnaf sylw at y ffaith bod effeithiau gwirioneddol ar bobl yn y ddadl hon. Roedd cyfraniad Dai Lloyd yn tynnu sylw at rai o'r pwyntiau. Soniodd am y problemau y bydd ein hetholwyr yn eu hwynebu pe bai Brexit heb gytundeb yn digwydd. Gadewch imi siarad yn gyntaf oll am effaith addoedi'r Senedd ar ein gwaith, gwaith sydd eisoes yn cael ei wneud yn y sefydliad hwn gan bwyllgorau'r sefydliad, naill ai fy mhwyllgor i, y Pwyllgor Materion Allanol a Deddfwriaeth Ychwanegol, neu bwyllgor fy nghyd-Aelod, Mick Antoniw, a fyddai wedi bod yma ond mae wedi methu dod yn ôl o Kiev mewn pryd. Ond mae'r pwyllgorau hynny wedi gweithio'n ofalus ar baratoi ar gyfer Brexit a'r agenda ddeddfwriaethol sy'n gysylltiedig â hynny. Ac mae'n ymddangos ein bod yn anghofio rhai o'r pethau a wnawn a'r gwaith sydd gennym a'r cyfrifoldebau sydd gennym i fynd i'r afael â'r materion hynny.

Mae peth o'r ddeddfwriaeth honno eisoes wedi cael Cydsyniad Brenhinol. Maent wedi cael y caniatâd hwnnw. Ceir eraill sy'n dal i fynd drwy'r Senedd y byddai addoedi'r Senedd yn eu dileu: y Bil Amaethyddiaeth, y Bil Pysgodfeydd. Mae yna Fil Mewnfudo—. Gallem ddweud nad yw yn ein cylch gwaith ni, ond mae'n effeithio ar y gwaith a wnawn oherwydd y meysydd datganoli rydym yn gyfrifol amdanynt bellach. Ceir y Bil Masnach—mae pobl yn sôn am fasnach. Mae gennym gynnig cydsyniad deddfwriaethol yn y Bil Masnach. Mae hwnnw'n mynd i gael ei ddileu. Ac mae llawer o Filiau eraill yn mynd drwodd—y Bil diogelu'r amgylchedd. Bydd y rhain yn cael eu dileu ac maent yn feysydd lle mae gennym rôl bwysig iawn i'w chwarae. A bydd yn rhaid iddynt ddechrau o'r dechrau eto, a chyda llaw, cyn 31 Hydref, oherwydd os byddwn yn gadael heb gytundeb, fel y ceisiwyd ei wneud—. Nid yw'r ymgais sinigaidd hon yn ymwneud â chael Araith y Frenhines mewn gwirionedd. Mae'r ymgais sinigaidd go iawn yn ymwneud â chael Brexit heb gytundeb drwodd ar 31 Hydref. Gadewch inni fod yn onest am hynny a gadewch inni fod yn onest gyda'r bobl am hynny. Ac os digwydd hynny, lle fyddwn ni yn ddeddfwriaethol ar 31 Hydref neu 1 Tachwedd os na chawn ni'r Biliau hyn drwodd? Ac nid ydynt yn mynd i fynd trwodd yn yr amser hwnnw. A byddai hynny'n peri trafferth i waith ein pwyllgorau, a'r sefydliad hwn. Ac mae'n rhaid i ni gofio hynny am mai ein gwaith ni yw diogelu buddiannau Cymru a'r etholwyr a gynrychiolwn, a heb y gallu deddfwriaethol hwnnw, ni allwn wneud hynny. Felly, mae addoedi'r Senedd yn niweidio ein gallu i wneud ein gwaith. Mae gweithredoedd y Cabinet a arweinir gan hyrwyddwyr Brexit yn dangos yn glir eu cred fod goroesiad yr undeb a diogelu dinasyddion, gan gynnwys y rhai a gynrychiolwn, yn eilradd i'w huchelgais ar gyfer Brexit. Niwed cyfochrog y maent hwy'n ei dderbyn, ond nid wyf i am wneud hynny.

Nawr, mae cyd-Aelodau wedi sôn am ddiwygio cyfansoddiadol, ac ers blynyddoedd mae'r Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol a'r Pwyllgor Materion Allanol a Deddfwriaeth Ychwanegol wedi codi'r angen i gael trefniadau rhynglywodraethol cryfach, mwy ffurfiol, sy'n rhywbeth a gychwynnodd ddadl ar draws Seneddau'r DU. Yn y fforwm seneddol hwnnw—y dylwn fod ynddo heddiw, gyda llaw, ond rwy'n credu iddo gael ei aildrefnu—mae'r cynnydd hwn er budd hirdymor Cymru a'r DU yn hollbwysig, ac mae'r defnydd o'r uchelfraint frenhinol wedi'i danseilio i'r fath raddau nes bod rhaid inni yn awr sicrhau bod y diwygio hwnnw'n digwydd a'n bod ni yno i sicrhau bod ein llais yn cael ei glywed ynddo.

Gyda llaw, clywais y sylwadau am yr hyn sy'n bwysig, a buaswn yn dweud wrth y rhai sydd heb ddarllen adroddiadau'r pwyllgorau am eu darllen. Os ydych wedi eu darllen, mae'n amlwg nad ydych yn eu deall. Eich gwaith chi yw sicrhau bod yr hyn sydd yn yr adroddiadau hynny'n ddealladwy oherwydd efallai y byddant yn eich goleuo mewn perthynas â rhai o'r sylwadau a wnaethoch heddiw.

Lywydd, y rhan arall o'r ddadl, yn amlwg, yw'r effaith ar Brexit heb gytundeb. Y tro diwethaf i mi gofio cael fy ad-alw i'r Siambr hon oedd ar ddiwedd y Cynulliad diwethaf a materion Tata Steel. Cawsom ein had-alw ychydig cyn etholiadau'r Cynulliad, ychydig cyn i ni gael ein diddymu i drafod goblygiadau Tata Steel, a dyma ni'n sôn eto am Brexit heb gytundeb, cael ein had-alw, ac mewn gwirionedd, mae'r goblygiadau i Tata Steel yr un mor dyngedfennol heddiw ag yr oeddent bryd hynny, gan fy mod wedi cyfarfod â phobl, yn gysylltiedig â hynny, ac mae'r goblygiadau i'r diwydiant dur yn enfawr. Gallem fod yn gadael heb gytundeb a chyda rheolau Sefydliad Masnach y Byd. Mae pawb i'w gweld yn credu bod rheolau Sefydliad Masnach y Byd yn iawn ac yn wych: nid yw hynny'n wir. Byddwn mewn sefyllfa drychinebus yn y pen draw oherwydd bod traean o'r dur yn mynd i Ewrop o Bort Talbot. Bydd elfennau eraill yn mynd i'r diwydiant ceir. Mae pawb ohonom yn gwybod beth yw'r goblygiadau i'r diwydiant ceir. Ac yna, pan awn allan heb gytundeb, byddwn yn symud at reolau Sefydliad Masnach y Byd, sy'n golygu bod yn rhaid inni hefyd gael ein heffeithio gan reolau'r UE a roddwyd ar waith yn erbyn yr UDA, adran 232, i amddiffyn dur yr UE, a byddwn yn wynebu'r heriau hynny, a byddwn yn dal i wynebu adrannau 232 yr UDA a phethau eraill gyda dur o Dwrci o ganlyniad i Sefydliad Masnach y Byd. Nid yw pobl yn deall yn y Siambr hon beth fydd y goblygiadau i'n hetholwyr a bywoliaeth eu teuluoedd o ganlyniad i adael ar delerau Sefydliad Masnach y Byd. Mae angen iddynt ddihuno ac mae angen iddynt ddechrau deall, nid am ideoleg, ond am yr effaith ar fywydau pobl—y bobl rwy'n eu cynrychioli a'r bobl y dylem oll eu cynrychioli.