1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 22 Hydref 2019.
8. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cymryd ers iddi ddatgan yr argyfwng newid hinsawdd? OAQ54594
Llywydd, rydym ni wedi ariannu cenhedlaeth newydd o ambiwlansys â phaneli solar wedi eu gosod arnyn nhw. Rydym ni wedi buddsoddi miliynau o bunnoedd mewn prosiectau i fynd i'r afael â bioamrywiaeth. Rydym ni wedi cyhoeddi diwygiadau mawr o ran cymorth ariannol i amaethyddiaeth yn y dyfodol. Yr wythnos diwethaf, trafodwyd hyn i gyd, a mwy, yn ein cynhadledd newid yn yr hinsawdd flynyddol gyntaf.
Diolchaf i'r Prif Weinidog am yr ateb yna. Tybed a yw ef byth yn cael unrhyw nosweithiau di-gwsg ynghylch effaith polisïau newid yn yr hinsawdd Llywodraeth y DU a Llywodraeth Cymru ar fywydau pobl gyffredin. Cyhoeddwyd ffigurau ar dlodi tanwydd yng Nghymru yn ddiweddar—hynny yw, pobl sy'n gwario mwy na 10 y cant o'u hincwm ar gadw'n gynnes—mae 130,000 o aelwydydd agored i niwed yn gwario mwy na 10 y cant ar gadw'n gynnes; mae 32,000 o aelwydydd yn gwario mwy nag 20 y cant o'u hincwm ar gadw'n gynnes. Ac eto polisi Llywodraeth y DU a Llywodraeth Cymru yw gwneud tanwydd yn ddrutach er mwyn, yn ôl y sôn, achub y blaned. Amcangyfrifwyd y byddai'r ymrwymiad di-garbon erbyn 2050 a wnaed gan Theresa May wrth ffarwelio â ni i gyd, gan ei Changhellor ei hun, Philip Hammond, yn costio mwy nag £1 triliwn, ac mae Pwyllgor y DU ar y Newid yn yr Hinsawdd wedi amcangyfrif y bydd cyrraedd y targed hwn yn costio rhwng 1 a 2 y cant o'n cynnyrch mewnwladol gros i ni bob un blwyddyn rhwng nawr a 2050, sy'n cyfateb i rywbeth tebyg i £2.5 miliwn y flwyddyn yng Nghymru. Mae hynny tua un rhan o chwech o holl gyllideb Cymru. Os yw hyn yn mynd i gael ei ariannu drwy gyflwyno trethi ar bris trydan, bydd hynny'n effeithio'n uniongyrchol ar y tlotaf a'r mwyaf agored i niwed mewn cymdeithas. Felly, ble mae hynny'n gadael rhaglen wrthdlodi'r Llywodraeth, ac yn wir ei hymrwymiad i ddileu tlodi tanwydd yng Nghymru, y mae wedi methu'n llwyr â'i wneud hyd yn hyn?
Llywydd, yr hyn sy'n fy nghadw i'n effro yn y nos yw effaith yr argyfwng newid yn yr hinsawdd ar y blaned hon, ac ar y rhai a fydd yn dod ar ein holau. Byddan nhw'n byw gyda chanlyniadau unrhyw fethiant ar ein rhan ni i gymryd y camau y gallwn ni eu cymryd yn ystod y cyfnod y mae'r cyfle hwnnw gennym ni, ac a fydd yn gwneud y gwahaniaethau hirdymor hynny a fydd yn caniatáu i'r blaned fregus hon barhau i gynnig cartref i genedlaethau'r dyfodol. A phob tro y bydd rhywun yn ceisio gosod rhwystrau ar lwybr y camau angenrheidiol, mae'n rhwystr ar lwybr uchelgais mawr y Llywodraeth hon. Byddwn yn gwneud popeth o fewn ein gallu i fynd i'r afael â'r dirywiad i fioamrywiaeth, effaith newid yn yr hinsawdd yma yng Nghymru, ac weithiau bydd y rheini'n anodd ac weithiau byddan nhw'n amhoblogaidd, ond heb os nac oni bai, byddan nhw'n iawn.
Diolch i'r Prif Weinidog.