5. Datganiad gan y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol: Y Wybodaeth Ddiweddaraf am Ddiogelwch Adeiladau

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:03 pm ar 22 Hydref 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of John Griffiths John Griffiths Labour 4:03, 22 Hydref 2019

(Cyfieithwyd)

Mae arnaf i eisiau codi rhai materion a grybwyllwyd eisoes gennych chi, Gweinidog, ac, yn wir, cyfranwyr eraill, ac mae hynny'n ymwneud ag adeiladau preswyl uchel iawn yn y sector preifat. Dim ond yr wythnos diwethaf, derbyniodd y pwyllgor cydraddoldeb ohebiaeth gan lesddeiliad yn codi pryderon sylweddol iawn am fesurau ansawdd sylfaenol a diogelwch rhag tân a'u diffyg, ac roedd hyn yn dilyn arolwg lefel 4, a ddaeth o hyd i ddiffygion yn ymwneud â chompartmentau heb unrhyw rwystr tân effeithiol yn wal y compartment rhwng pob fflat a'r coridor cyffredin. Rwy'n gwybod bod y mater hwn wedi'i godi o'r blaen yn y cyfarfod llawn ac rydym ni'n ysgrifennu atoch chi ar hyn o bryd, mewn gwirionedd, ynghylch yr achos hwn, gyda mwy o fanylion am y cyfadeilad penodol dan sylw. Ond rwy'n credu ei fod hefyd yn gysylltiedig â phryderon ehangach am y sector preifat a'r blociau preswyl uchel iawn hyn. Rydym ni'n gwybod, er enghraifft, fod arolwg blaenorol ar lefel 4 wedi dod o hyd i broblemau tebyg gyda diogelwch tân mewn adeilad arall yn ne Cymru, ac roedd hyn yn rhywbeth roeddem ni wedi ymchwilio iddo yn ein hadroddiad ar ddiogelwch tân mewn adeiladau sector preifat uchel iawn ddiwedd y llynedd. Felly, rydym ni'n credu ei fod yn destun pryder mawr, mewn gwirionedd, o'r ddau adeilad a arolygwyd hyd at raddau lefel 4, roedd camau sylfaenol iawn ar goll o ran diogelwch tân. Ac rwy'n credu ei fod yn codi'r cwestiwn, mewn gwirionedd, i chi ac i bob un ohonom ni, o ran pa mor hyderus y gallwn fod ynghylch adeiladau preswyl uchel iawn eraill y sector preifat yng Nghymru o ran y materion hynny a diffyg y safonau sylfaenol hynny.

Yn ein hadroddiad ar ddiogelwch tân, Weinidog, fe wnaethom ni argymell y dylai Llywodraeth Cymru ymchwilio i ddichonoldeb sicrhau arolygon lefel 4 ar gyfer pob adeilad preswyl uchel iawn, ac fe wnaethom ni'r argymhelliad hwn am ein bod yn pryderu y gallai pobl fod yn byw yn ddiarwybod mewn adeiladau sydd â'r diffygion diogelwch tân sylfaenol hyn. Felly, roeddem ni'n falch bod Llywodraeth Cymru wedi derbyn yr argymhelliad mewn egwyddor, gan nodi, fel rhan o'r ymateb i adolygiad Hackitt, y byddech chi'n mynd i'r afael â'r materion hyn ac y byddech chi'n ystyried yr angen am arolygon dwys o adeiladau a phwy sydd yn y sefyllfa orau i'w cynnal. Fodd bynnag, pan gyhoeddwyd y map ffyrdd, nid oedd yn mynd i'r afael â'r mater yn uniongyrchol, er bod y map ffyrdd yn nodi nad oedd llawer yn y gyfraith i fynnu gwelliannau ystyrlon i ddiogelwch tân yr adeiladau presennol yn ystod eu cylch bywyd. Dywedodd hefyd fod angen i Lywodraeth Cymru ystyried sut y bydd yn sicrhau y cai pob adeilad ei wella'n raddol i'r safonau uchaf a argymhellir erbyn hyn. Felly, byddwn i'n ddiolchgar, mewn gwirionedd, Gweinidog, pe gallech chi amlinellu pa ystyriaeth bellach sy'n cael ei rhoi i'w gwneud hi'n ofynnol defnyddio arolygon dwys lefel 4 ar gyfer yr holl adeiladau preswyl uchel iawn presennol yn y sector preifat yng Nghymru.