6. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i wella cysylltiadau trafnidiaeth yng Ngorllewin De Cymru? OAQ54625

Diolch. Mae Llywodraeth Cymru yn gweithio gydag awdurdodau lleol i ddatblygu rhaglen gynhwysfawr o welliannau ar draws pob dull trafnidiaeth i wella cysylltiadau trafnidiaeth ar draws y rhanbarth a fydd yn cefnogi ein cymunedau ac yn sicrhau twf cynaliadwy.

Diolch, Ddirprwy Weinidog. Er efallai y gellir cyfiawnhau llawer o'r sylw i dagfeydd ar yr M4 ger Casnewydd a'r effaith y mae hynny'n ei chael ar economi coridor yr M4 yn gyffredinol, mae fy rhanbarth i hefyd yn dioddef o dagfeydd ar y draffordd. Mae cynnydd o bron i 50 y cant wedi bod mewn traffig ar gyffordd 48 yn ystod y blynyddoedd diwethaf, ac mae bron i 80,000 o gerbydau y dydd yn defnyddio cyffordd 47. Yn anffodus, i lawer, nid oes dewis arall dibynadwy i'w gael. Mae'r prif weithredwr bysiau yn Abertawe newydd gael dirwy gan fod ei wasanaethau mor wael ac annibynadwy. Mae bysiau'r cleifion sy'n teithio i ysbytai Singleton a Treforys yn hwyr yn amlach na pheidio, ac mae'r gwasanaeth yn aml yn cael ei ganslo'n gyfan gwbl. Ac o ran y trên, mae llawer o fy etholwyr yn cwyno am orlenwi ac oedi, ac mae'r gost fesul milltir yn uwch na'u ceir. Weinidog, pryd y gall fy etholwyr ddisgwyl gwasanaeth trafnidiaeth gyhoeddus rhatach a mwy dibynadwy?

Wel, yn sicr mewn perthynas â chyffordd 48 yr M4 yn Hendy, gallaf gyhoeddi y byddwn yn buddsoddi yn yr ychydig fisoedd nesaf. Mae gwella llif y traffig a lliniaru tagfeydd yn rhan o'r ysgogiad economaidd rydym wedi'i gyhoeddi mewn ymateb i Brexit. Rydym yn darparu mwy na £3 miliwn i osod goleuadau a gwneud gwelliannau teithio llesol yn Hendy, a ddylai wneud gwahaniaeth yn ystod y flwyddyn ariannol hon, ac rwy'n falch iawn o hynny.

O ran y pwynt ehangach, rydym yn gweithio gyda'r Adran Drafnidiaeth i gynyddu capasiti trenau rhwng Abertawe a Llundain. Mae'n rhaid imi ddweud, mae'r cynnydd a wnaed wedi bod yn rhwystredig iawn. Cyhoeddwyd hyn, fe gofiwch, pan ganslwyd cynigion i drydaneiddio'r brif reilffordd, ac yn y ddwy flynedd ers hynny, nid ydym wedi clywed fawr ddim gan yr Adran Drafnidiaeth i'n cynorthwyo i fwrw ymlaen â hyn. Nid ydynt wedi rhannu dogfennau gyda ni, ac nid ydynt wedi bwrw ymlaen â hyn yn y ffordd y gwnaethant addo inni y byddent yn ei wneud pan wnaethant ganslo'r cynigion i drydaneiddio'r brif reilffordd.

Mae'n rhaid imi ddweud hefyd fy mod yn siomedig na allem weithredu yn y lle hwn ar sail fwy trawsbleidiol i fwrw ymlaen â hyn. Pan oedd Carl Sargeant yn Weinidog trafnidiaeth ffurfiwyd clymblaid i ddadlau'r achos dros drydaneiddio'r brif reilffordd, gwnaed hynny ar sail pob plaid yn y Siambr hon yn gweithio gyda'i gilydd a chyflwyno sylwadau i San Steffan, ac arweiniodd Carl ymgyrch lwyddiannus iawn. Ers i’r Ceidwadwyr ganslo’r fargen honno eu hunain a methu cyflawni’r hyn y dywedasant y byddent yn ei gyflawni o ganlyniad i hynny, ni chlywsom ddim byd ond distawrwydd oddi ar feinciau’r Ceidwadwyr nad ydynt wedi bod yn gweithio gyda ni i lobïo’r Adran Drafnidiaeth i wneud iawn am hynny.

Beth am yr M4?

Felly, buaswn yn gobeithio bod—. Rydym yn siarad am reilffyrdd, Darren, a dyma'r fargen a wnaeth Llywodraeth y DU, yr addewid a wnaeth eich Llywodraeth—

Beth am ffyrdd?

Mae Darren Millar yn gofyn, 'Beth am ffyrdd?' Wel, un pwnc ar y tro. Gadewch i ni roi sylw i reilffyrdd, sy'n fargen a wnaeth eich Llywodraeth â phob un ohonom yn y Siambr hon, nid ein plaid ni yn unig, i drydaneiddio'r brif reilffordd, ac fe wnaethoch chi ganslo'r fargen.

Fe wnaethoch chi addo gwelliannau.

Fe wnaethoch chi ganslo'r fargen, ac yna fe ddywedoch chi, yn gyfnewid am hynny—

Ers i Trafnidiaeth Cymru ddod yn gyfrifol am y gwasanaeth rheilffyrdd, a ydych wedi gweld ei gyflwr?

Os gwnewch chi dalu sylw, fe ddeallwch fy rhesymeg.

Nid oes angen i chi wrando ar Darren Millar pan nad yw ar ei draed.

Wel, Lywydd, mae'n anodd iawn peidio pan fo'i feicroffon ymlaen.

Nid yw ei feicroffon ymlaen.

Mae bellach wedi diffodd, rwy'n falch o ddweud.

Ni wnaethoch gadw at eich bargen. Nid ydych wedi gweithio gyda ni i gael yr un newydd y dywedoch chi y byddech yn ei rhoi ar waith. Felly, mae'n bryd ichi archwilio'ch cydwybod a gweithio gyda ni ar sail drawsbleidiol unwaith eto i sicrhau gwell gwelliannau ar draws coridor de Cymru.

Yna, yn olaf, i ateb pwynt Caroline Jones, metro de Cymru bae Abertawe, rydym yn gweithio arno gyda'r awdurdodau lleol yn yr ardal, rydym wedi rhoi rhywfaint o gyllid i'r broses honno a byddwn yn rhoi mwy o gyllid er mwyn cyflymu'r cynnydd.

Rydym hefyd wedi cynyddu capasiti ar y rheilffordd. Mae gennym wasanaethau newydd a phrisiau tocynnau newydd a fydd yn cael eu cyhoeddi y mis nesaf. Mae 40 y cant yn fwy o wasanaethau dydd Sul ar fin cychwyn ar draws y rhwydwaith, yn ogystal â gwasanaeth dydd Sul ar reilffordd Maesteg am y tro cyntaf. Felly, rydym yn gwneud cynnydd, ond gallem wneud mwy o lawer pe bai Llywodraeth y DU yn gwneud ei chyfran o'r gwaith hefyd.