Part of 5. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:05 pm ar 6 Tachwedd 2019.
Rwy'n falch iawn o'ch clywed yn defnyddio'r gair 'nawr' gyda phwyslais mawr ddwywaith, oherwydd rwy'n bryderus iawn am y newyddion hwn. Mae'n fethiant arall eto gan reolwyr Cwm Taf, ac rwy'n teimlo trueni gwirioneddol dros staff rheng flaen gweithgar y bwrdd iechyd hwn sydd, wythnos ar ôl wythnos, yn gweld enw'r bwrdd iechyd yn cael ei bardduo heb fod unrhyw fai arnynt hwy. Rwyf hefyd yn pryderu na fydd cleifion sy'n byw yn ardal y bwrdd iechyd hwn yn hyderus y byddant yn derbyn y gofal y maent ei angen yn daer.
Nawr, rydym yn ymwybodol o'r adolygiad llawn o wasanaethau mamolaeth sydd ar y gweill ar hyn o bryd, ac fe drafodasom hynny y mis diwethaf a chredaf fod rhai camau cadarnhaol iawn yno, ond fe fyddwch yn gwybod o'r adroddiad bod problemau systemig diwylliannol wedi'u nodi ar nifer o wahanol achlysuron a hynny drwy holl weithrediad y bwrdd. Fe ddyfynnaf yn uniongyrchol o'r adroddiad:
Mae'n afrealistig disgwyl y gellir datrys problemau hirsefydlog sy'n ymwneud â diwylliant, agweddau ac ymddygiad o fewn ychydig fisoedd.
Felly, gan gadw'r cefndir hwn mewn cof, gofynnaf y tri chwestiwn canlynol. A wnewch chi ystyried gofyn am, neu a ydych yn credu bod angen cael adolygiad mwy cynhwysfawr sy'n edrych ar yr holl wasanaethau y mae Cwm Taf yn eu cynnig, ac nid gwasanaethau mamolaeth yn unig, os ceir problemau systemig, a gallai'r broblem hon gyda'r rhestrau aros fod yn enghraifft o broblem arall? Pa mor ffyddiog ydych chi, Weinidog, na cheir achosion tebyg o golli data mewn byrddau iechyd eraill? Rwy'n sylweddoli mai rhestr fewnol oedd yr un na welsoch chi, na neb arall ychwaith. O gofio bod hyn wedi digwydd mewn un man, a yw'n digwydd mewn mannau eraill? Ac yn olaf, a allech chi egluro wrthym pa fethodoleg sydd ar waith yn eich adran i sicrhau bod y data rydych yn ei dderbyn gan ein holl fyrddau iechyd ledled Cymru yn gywir, os gwelwch yn dda, oherwydd mae casglu data da yn gwbl hanfodol i'ch helpu chi, y Llywodraeth, i gynllunio ar gyfer darparu gofal iechyd yn y dyfodol? Er mwyn gallu cynllunio hynny, mae angen i'r data hwnnw fod yn gywir, rydym angen y gwir, y gwir i gyd a dim byd ond y gwir.