Part of 1. Cwestiynau i Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig – Senedd Cymru am 2:07 pm ar 13 Tachwedd 2019.
Rwyf wedi ysgrifennu at y Gweinidog droeon am y problemau ar dir comin Eglwysilan, sydd wedi'i leoli, yn bennaf, yn etholaeth Caerffili. Yn eich llythyr diweddaraf, dyddiedig 24 Medi, nid ydych wedi mynd i'r afael â sylwedd y problemau niferus sy'n wynebu'r tir comin gan ailadrodd eich cynnig o gymorth ariannol swyddogol untro i Gyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili fel y gallant fynd i'r afael â'r mater eu hunain.
Mae'r awdurdod lleol, ar ôl siarad â hwy, yn gynghorwyr etholedig a chominwyr, yn siomedig nad yw Llywodraeth Cymru yn ymddangos fel pe bai o ddifrif ynglŷn â'i chyfrifoldebau cyfreithiol parhaus o dan Ddeddf Tiroedd Comin 2006. Ni fydd cynnig cymorth untro o unrhyw ddefnydd mawr i'r awdurdod lleol wrth iddynt geisio mynd i'r afael â'r problemau mynych ar y tir comin, ac maent yn teimlo y byddai'r problemau hynny'n parhau hyd yn oed pe baent yn llwyddo i ddwyn achos yn erbyn y tramgwyddwyr ar y tir.
Trafodwyd opsiwn arall yn ymwneud â'r posibilrwydd y gallai Llywodraeth Cymru ystyried cyflwyno deddfwriaeth well mewn perthynas â safonau rheoli yn y defnydd o dir comin ledled Cymru, a fyddai'n gam ymlaen yn fy marn i. Ond er mwyn i ddeddfwriaeth lwyddo, mae angen ei gorfodi. Felly, a wnaiff y Gweinidog ymrwymo heddiw i sicrhau bod Llywodraeth Cymru yn cyflawni ei chyfrifoldebau cyfreithiol ac yn gweithio gyda'r awdurdod lleol a phartneriaid priodol eraill i fynd i'r afael â'r problemau hirdymor ar dir comin Eglwysilan?