Part of the debate – Senedd Cymru am 3:28 pm ar 13 Tachwedd 2019.
Diolch yn fawr, Ddirprwy Lywydd. Diolch yn fawr, Llyr. Diolch am eich sylwadau. Rydym yn ailadrodd yr hyn a wnaethom yn y Pwyllgor Cyllid, a dweud y gwir.
Fe ddechreuoch chi drwy sôn am hyn bron fel gwahanu pwerau rhwng y bwrdd cydnabyddiaeth ariannol a chyllideb weithredol y Comisiwn, sy'n gam a gymerodd y Comisiwn i raddau helaeth ar sail awgrymiadau a gafwyd gan y Pwyllgor Cyllid, ac ymddengys ei fod yn gweithio'n dda. Un o'r pethau rydych yn amlwg yn sylweddoli o ganlyniad i hynny, wrth gwrs, yw os oes unrhyw feysydd gwariant annisgwyl, naill ai gan y bwrdd cydnabyddiaeth ariannol neu'n weithredol i'r Comisiwn, nid ydym bellach mewn sefyllfa i fynd ag arian o un o linellau’r gyllideb a'i roi yn y llall, sy'n iawn, gan y gallwn ddatrys unrhyw broblemau, mewn gwirionedd, drwy gyllidebau atodol—naill ai dychwelyd arian i floc Cymru neu ofyn am fwy gan y Cynulliad hwn er mwyn mynd i’r afael â materion nad ydym wedi'u rhagweld, er enghraifft.
O ran y prosiect ffenestri, gwn fod hyn wedi peri syndod, efallai, i rai o Aelodau'r Cynulliad, ond nid oedd hynny byth am fod yn rhad. Rydym wedi cyrraedd sefyllfa bellach lle mae angen gosod rhai ffenestri newydd yn yr adeilad hwn. Ond ni chredaf fod ceisio gosod pob un ohonynt o fewn blwyddyn yn dderbyniol yn ariannol, os mynnwch, i unrhyw Aelodau Cynulliad yma. Ac wrth gwrs, fe fyddwch wedi gweld bod swm wedi’i neilltuo yn y gyllideb er mwyn cynllunio—mae'n swm cynllunio, fel y gallwn osod y ffenestri newydd sydd eu hangen yn yr adeilad hwn yn y ffordd fwyaf synhwyrol a chosteffeithiol.
O ran y cynllun ymadael gwirfoddol, pwrpas craidd y cynllun ymadael gwirfoddol oedd sicrhau bod gennym staff comisiwn sy’n gallu cyflawni tair blaenoriaeth y Cynulliad, a gwneud hynny yn y ffordd fwyaf didrafferth ond hefyd yn y ffordd fwyaf realistig sy'n bosibl. Roedd gwneud hyn yn dipyn o orchwyl, fel y gwyddoch. Ond nid arbed arian oedd prif ddiben hynny o reidrwydd—ond fe wnaethom arbed rhywfaint o arian, fel mae'n digwydd. Yr hyn na wnaethom lwyddo i'w wneud oedd creu digon o le yn y broses ailstrwythuro honno i gyflawni ein hymrwymiadau i Aelodau'r Cynulliad i ddarparu gwasanaeth rhagorol iddynt, gan ddefnyddio adnoddau'n ddoeth, ac ymgysylltu â phobl yng Nghymru, yn y ffordd y byddem wedi dymuno ei wneud—gan gofio'r cyd-destun y buom ynddo ers ychydig flynyddoedd bellach o ran Brexit, a diwygio'r Cynulliad o bosibl.
O ran y gyllideb blwyddyn etholiad, wrth gwrs, bydd honno ychydig yn fwy eleni. Tybiaf y bydd Bil Senedd ac Etholiadau (Cymru) yn mynd drwodd yn nes ymlaen heddiw. Mae goblygiadau iddo ran cost, sy'n cynnwys codi ymwybyddiaeth, a chodi ymwybyddiaeth pobl nad oeddem wedi'u hystyried pan osodwyd y Bil drafft o bosibl, ac yn wir, pan osodwyd y gyllideb ddrafft hon. Felly, fel y byddech yn ei ddisgwyl, er mwyn gwneud y Cynulliad hwn yn rhywle y bydd pobl yn awyddus i ddod iddo, ac y bydd pobl yn awyddus i bleidleisio ynddo, mae lefel y gwaith codi ymwybyddiaeth a wnawn, ac ansawdd y gwaith hwnnw, yn hanfodol ar gyfer sicrhau bod y ddeddf ei hun yn werth ei gwneud. Diolch.