Part of the debate – Senedd Cymru am 4:58 pm ar 26 Tachwedd 2019.
Wel, rwy'n credu bod hynny'n atgyfnerthu dau bwynt. Y cyntaf yw nad wyf yn credu ei bod hi'n ddefnyddiol ceisio dweud bod y fath beth â chyngor iechyd cymuned da ac eraill nad ydynt cystal. Rwy'n credu bod hynny'n broblem. Nid yw'n farn y mae bwrdd cenedlaethol y cynghorau iechyd cymuned eu hunain yn ei harddel.
A'r ail, wrth gwrs, yw, wrth sôn am fod eisiau gwahanol ffyrdd o weithio, fod pwynt ynghylch a ydych chi eisiau model cenedlaethol, pryd yr ydych chi'n dweud bod arnoch chi eisiau rhywfaint o gysondeb yn genedlaethol gyda statws lleol, neu pa un a ydych chi eisiau ffyrdd gwahanol o weithio ar draws y rhanbarth ai peidio. Y ffordd yr ydym ni'n mynd ati mewn gwirionedd yw dweud ein bod eisiau model cenedlaethol sy'n gyson, gyda statws lleol a chynrychiolaeth leol. Rwyf wedi dweud y byddaf yn cyflwyno gwelliannau i egluro hynny. Ac, unwaith eto, i danlinellu annibyniaeth y corff newydd, bydd yn llawer mwy annibynnol na'r cynghorau iechyd cymuned presennol, ac nid wyf yn credu y bydd yn ynysig.
Cadarnhaf, yn fyr, o ran pwynt Angela Burns, y bydd yr ymatebion i'r ymgynghoriad—cynhelir ymgynghoriad ac fe gaiff ei gyhoeddi, yn ogystal â'r mater arferol o weithio, ar y canllawiau statudol yr wyf wedi'u nodi.
O ran eich pwynt am ddiogelu chwythwr chwiban, nid wyf yn credu mai wyneb y Bil yw'r lle i wneud hynny, mewn gwirionedd. Rydych chi'n sôn am hawliau cyflogaeth yn rhywfaint o'r newid diwylliannol. Mae'n bwysig, fodd bynnag, fod y dyletswyddau o ran ansawdd a gonestrwydd yn ein symud i sefyllfa pryd y bydd pobl yn fwy tebygol o godi pryderon ac y bydd ymateb y sefydliad mewn gwirionedd yn gwireddu'r hawliau presennol sydd i fod gan bobl. Ac rwy'n dweud hynny fel rhywun a arferai fod yn gyfreithiwr cyflogaeth ac a oedd yn ymdrin â realiti pobl a chwythodd y chwiban a'r ffordd yr ymdriniwyd â nhw yn eu gweithle, yn y sector cyhoeddus a phreifat.
Rwy'n gobeithio imi ddangos yn yr agoriad fy mod wedi gwrando ar yr hyn y mae'r pwyllgorau wedi'i ddweud, ac mae gennyf ddiddordeb gwirioneddol mewn datblygu'r darn gorau posibl o ddeddfwriaeth. Wrth gwrs, efallai nad yw pobl eraill yn cytuno, ac mae hynny'n rhan o ddiben y broses graffu a'r pleidleisiau a fwriwyd yn y fan yma. Ond rwyf yn gobeithio y bydd gennym ni'r darn gorau posibl o ddeddfwriaeth, yr ymateb i'r argymhellion a'r dull gweithredu yr wyf wedi'i amlinellu ar gyfer canllawiau statudol, ac edrychaf ymlaen at barhau â'r ddadl hon yng Nghyfnod 2, a gobeithiaf y gallwn ni gael darlun cywir, modern a deddfwriaeth addas i'r diben ar y llyfr statud yma yng Nghymru.