Diolch. A gaf fi ddiolch i'r Aelod am ei sylw caredig?  

Yn ôl ym mis Mawrth 2016, fe wnaethom nodi sut y mae Llywodraeth Cymru yn awyddus i ymuno â sefydliadau partner, yng Nghymru ac ar lefel y DU, i weithio tuag at gymdeithas sy'n fwy cynhwysol yn ariannol yng Nghymru. Mae cynhwysiant digidol yn dal yn fater allweddol o ran cyfiawnder cymdeithasol a chydraddoldeb. Mae'r rhai nad ydynt yn defnyddio technoleg ddigidol yn bersonol neu sy'n ddefnyddwyr cyfyngedig ar ei hôl hi o ran mynediad at wybodaeth, at wasanaethau, at well bargeinion ac at nwyddau rhatach a sicrwydd ariannol. Mae ein fframwaith cynhwysiant digidol a'n cynllun cyflawni yn cydnabod bod cael eich cynnwys yn llawn yn ddigidol yn broses barhaus, sy'n galw am gymorth parhaus. Mae hwn yn fater na all Llywodraeth Cymru fynd i'r afael ag ef ar ei phen ei hun ac mae'n un sy'n galw am ymrwymiad yr holl bartneriaid a'r gymdeithas ehangach.  

Nawr, mae llawer o rwystrau i ddefnyddio gwasanaethau ar-lein: diffyg sgiliau, mynediad a chymhelliant, yn enwedig i'r rheini ar incwm isel, pobl hŷn a phobl sy'n wynebu rhwystrau sy'n anablu mewn cymdeithas. Yn aml, cwsmeriaid sydd wedi'u hallgáu'n ddigidol sydd wedi'u hallgáu fwyaf yn ariannol hefyd, felly ni ddylent gael eu cosbi ymhellach gan y newid anochel i wasanaethau mwy digidol.

Gwn fod llawer o fanciau'n cynnig gweithgareddau cynhwysiant digidol ac yn wir, mae Cymunedau Digidol Cymru wedi gweithio gyda Lloyds, Barclays a Nat West i gydgysylltu gweithgareddau cynhwysiant digidol yn well ar draws cymunedau. Fodd bynnag, dylai banciau helpu i sicrhau bod eu cwsmeriaid yn cael cyfleoedd i ennill hyder a sgiliau digidol i gael mynediad at yr ystod lawn o wasanaethau bancio sydd eu hangen arnynt, a darparu mesurau amgen i rai na allant neu na wnânt ddefnyddio gwasanaethau ar-lein.

Mae mynediad at fand eang cyflym a dibynadwy, wrth gwrs, yn anghenraid cynyddol, gan gynnwys darparu mynediad at wasanaethau bancio, ac mae Cyflymu Cymru wedi darparu mynediad at fand eang cyflym i fwy na 733,000 o safleoedd. Mae wedi trawsnewid y tirlun digidol ar draws Cymru, ac ni fyddai'r un o'r safleoedd hyn wedi cael mynediad at fand eang cyflym a dibynadwy heb ein hymyrraeth ni. Yn ogystal, gall cynlluniau datblygu lleol fynd i'r afael ag ystod eang o broblemau'n ymwneud â datblygu a defnyddio tir, gan gynnwys anghenion seilwaith. Gall cynlluniau datblygu lleol gynnwys polisïau i gefnogi seilwaith arian parod lle mae'n ymwneud â datblygu a defnyddio tir.

Nawr, mae'r math o bolisïau cynllunio manwl sy'n effeithio ar beiriannau ATM, er enghraifft, yn sicrhau eu bod mewn lleoliadau sensitif mewn perthynas ag adeiladau rhestredig, neu wedi'u gosod mewn mannau lle nad yw ciwiau'n effeithio ar ddiogelwch priffyrdd. Mae'r rhain yn faterion y mae awdurdodau cynllunio lleol yn ymdrin â hwy'n rheolaidd mewn cynlluniau datblygu lleol eisoes, ac nid ydynt yn rhywbeth y dylai Llywodraeth Cymru fod angen eu cefnogi wrth ddrafftio.

Er yr argymhellir y bydd banciau'n parhau i gau canghennau nad ydynt yn hyfyw yn fasnachol, teimlwn fod gan fanciau ymrwymiad i liniaru effeithiau cau banciau mewn cymunedau ledled Cymru. Mae angen iddynt sicrhau bod y newid yn cael ei reoli fel nad yw pobl sy'n agored i niwed yn cael eu hallgáu a bod cwsmeriaid yn dal i allu cael gafael ar gynhyrchion bancio yn eu cymuned leol.

Wrth gloi, hoffwn gadarnhau fy ymrwymiad i gymdeithas sy'n fwy cynhwysol yn ariannol yng Nghymru. Mae adroddiad y pwyllgor wedi tynnu sylw at nifer o feysydd y bydd angen i ni eu hystyried dros yr ychydig fisoedd nesaf, ac rwy'n falch ein bod eisoes yn datblygu meysydd a fydd yn helpu i liniaru effeithiau niweidiol cau banciau ac anawsterau gyda mynediad at fancio.