2. Datganiad a Chyhoeddiad Busnes

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:30 pm ar 14 Ionawr 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Darren Millar Darren Millar Conservative 2:30, 14 Ionawr 2020

(Cyfieithwyd)

A gaf i alw am ddau ddatganiad heddiw, gan Lywodraeth Cymru, os caf i? Mae'r cyntaf yn gais am ddatganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol o ran ei gynigion am gorff newydd i lais y dinesydd yng Nghymru. Fel y bydd y rheolwr busnes yn gwybod, ac fel, yn wir, y bydd y Trefnydd yn gwybod, bwriad y Llywodraeth yw bod cynghorau iechyd cymuned yn cael eu disodli gan un corff llais y dinesydd i weithredu fel corff gwarchod cleifion yng Nghymru, ac mae'n ymddangos y bydd y polisi hwnnw'n cael ei weithredu'n llawn gan y Llywodraeth. Un o'r pethau yr hoffwn i ei weld, os oes corff fel hwnnw'n mynd i fodoli, yw ei fod yn cael ei leoli mewn rhan arall o Gymru, y tu allan i Gaerdydd. Ac a gaf i gyflwyno cais ar gyfer fy etholaeth i fy hun, gan ei bod wedi'i lleoli'n ganolog ar hyd arfordir y Gogledd, ac yn hawdd ei chyrraedd ar hyd coridor yr A55, fel lleoliad addas posibl? Rwy'n credu ei bod yn bwysig, lle bo modd, fod y swyddi'n mynd y tu allan i'r brifddinas hon, o ystyried nifer y swyddi sydd eisoes yma o ran swyddi Llywodraeth Cymru a'r sector cyhoeddus, ac rwy'n credu y byddai lleoli corff newydd fel hwn yn y Gogledd yn mynd yn bell iawn tuag at gydnabod pwysigrwydd y rhanbarth hwnnw i Lywodraeth Cymru.

A gaf i hefyd alw am ddatganiad gan y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol o ran unrhyw gefnogaeth y gallai Llywodraeth Cymru fod wedi'i chynnig i wasanaethau tân Awstralia o ganlyniad i'r tanau gwyllt yn y fan honno? Rydym ni i gyd wedi gweld y golygfeydd ofnadwy o gartrefi'n cael eu dinistrio, eiddo'n cael ei ddinistrio, busnesau'n cael eu dinistrio, ac yn wir y dinistr enfawr o fywyd gwyllt yn Awstralia yn ystod yr wythnosau diwethaf, ac rwy'n siŵr fod pawb yn cydymdeimlo'n fawr iawn â'r rheini yr effeithiwyd arnynt. Ond wrth gwrs, yn anffodus rydym wedi gweld diffoddwyr tân dewr yn cael anhawster ymdopi â'r her o'u blaenau, ac mae rhai, wrth gwrs, wedi colli eu bywydau.

Mae nifer o aelodau staff sy'n ddiffoddwyr tân ar gyfer gwasanaeth Tân ac Achub Gogledd Cymru wedi cysylltu â mi, ac maen nhw'n awyddus i fynd allan a chynorthwyo mewn ffordd ymarferol. Wedi trafod hyn gyda nhw, mae'n ymddangos mai ymateb gwasanaeth Tân ac Achub Gogledd Cymru yw nad oes ganddo'r adnoddau i'w galluogi i gael eu rhyddhau yn y ffordd honno. Rwy'n credu, o ystyried y cysylltiadau rhwng Cymru ac Awstralia, y byddai'n gyfle gwirioneddol i gryfhau'r cysylltiadau hynny a sefyll ochr yn ochr â'r gwasanaeth tân lawr yno pe byddai Cymru yn gallu dod o hyd i'r adnodd i anfon nifer o ddiffoddwyr tân o bob un o'r gwasanaethau tân yno a chynorthwyo yn yr ymdrech honno. Felly rwy'n galw am ddatganiad gan y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol ynghylch a allai hyn fod yn bosibl.