Gellir yn wir. Ac unwaith eto, nid oes unrhyw beth yn y cynigion ar gyfer ein cwricwlwm newydd a fyddai’n atal hynny rhag digwydd. 

Byddwn yn gweithio gydag addysgwyr i gomisiynu adnoddau newydd sy'n cyfeirio at ddigwyddiadau a phynciau allweddol yn hanesion Cymru a'r byd. Ac rwy'n disgwyl y bydd y rhain yn darparu sylfaen real iawn wrth inni symud ymlaen yn ystod y ddwy flynedd a hanner nesaf cyn i'r cwricwlwm gael ei gyflwyno. Ar hyn o bryd rydym yn gweithio gyda nifer o gyrff i asesu'r hyn y bydd ei angen, ond yng nghyd-destun hanes Cymru, unwaith eto, dywedodd Cymdeithas Ddysgedig Cymru nad yw diffyg adnoddau o reidrwydd yn broblem.  

Nawr, yng nghyd-destun dysgu sy'n symud ac yn edrych tuag allan o'ch cynefin eich hun, buaswn yn disgwyl bod pethau sylfaenol yn ein hanes a fydd yn allweddol i gyflawni diben y cwricwlwm o ddod yn ddinesydd gwybodus. Er enghraifft, wrth adeiladu ar yr adnoddau helaeth sydd eisoes ar gael, gallwn edrych ymlaen at ddadansoddi digwyddiadau a phynciau allweddol fel rhyfeloedd byd y ganrif ddiwethaf, y terfysgoedd hil 100 mlynedd yn ôl, taith gyfansoddiadol Cymru, stori’r Gymraeg, Dai, a datblygiad y wladwriaeth les. Nawr, bydd y pynciau hyn a phynciau eraill yn cael eu hastudio a'u dehongli o safbwynt lleol gan ffurfio cysylltiadau wedyn â'r cenedlaethol a'r rhyngwladol.  

Felly, ar hanes yr iaith, er enghraifft, yn fy rhan i o’r wlad mae'n ddigon posib mai cliriadau Epynt yw'r cyd-destun, pan symudwyd teuluoedd Cymraeg eu hiaith o'r rhan honno o Sir Frycheiniog gan symud y llinell lle siaredid y Gymraeg yn y gymuned. Ond ymhellach i'r gogledd ym Mhowys, yn rhan Russell George o’r wlad, efallai y gallem gael sgyrsiau am Feibl yr Esgob William Morgan a dylanwad enfawr ei waith yn Llanrhaeadr-ym-Mochnant ar yr iaith, neu archwilio'r cysylltiadau rhwng enwau lleoedd ymhellach i ffwrdd, pam y ceir Trelew yn yr Ariannin; pam y ceir Brynmawr yn Pennsylvania? A rhaid inni gofio bod amrywiaeth persbectif a dadansoddiad yn bwysig wrth inni symud ymlaen. Felly, gadewch inni beidio ag anghofio ein rôl yn y fasnach gaethweision. Gadewch inni ddadansoddi pam fod cymaint o athrawon a rhieni yng Nghymru wedi cytuno i’r defnydd o'r Welsh Not, a gadewch inni beidio ag anghofio, yn union fel y gellir dadlau mai ni yw'r drefedigaeth wreiddiol, fe wnaethom ni hefyd gyfrannu at adeiladu'r ymerodraeth. 

Felly, peidiwch â chamgymryd, mae astudio hanes a hanesion Cymru yn bwysig er mwyn cyflawni dibenion y cwricwlwm newydd. I fod yn ddinesydd ymgysylltiedig, gwybodus a moesegol, bydd dysgwyr yn gwneud synnwyr o'u hunaniaeth a’r hanes, y diwylliannau a’r ddaearyddiaeth a helpodd i'w ffurfio. Ac rwy'n falch fod y mater hwn yn parhau i fod yn flaenoriaeth i gynifer o bobl yma yn y Senedd ac wedi arwain at rai o'r dadleuon gorau a gawsom. Gobeithio fy mod wedi gallu egluro ymhellach sut rydym yn bwrw ymlaen â'r materion hyn. 

Bydd y gefnogaeth ychwanegol, y dysgu proffesiynol a'r arweiniad sy'n cael ei ddatblygu yn galluogi ysgolion i fwrw ymlaen ag astudiaethau gwell, estynedig a mwy eang o'n hanes ar draws y chwe maes dysgu a phrofiad, ac unwaith eto gallaf gadarnhau y bydd hanesion a straeon Cymru yn elfen graidd o bob maes dysgu a phrofiad ar draws y cwricwlwm.

Nawr, mae'r dadleuon yma yn y Siambr y prynhawn yma, mewn rhai ffyrdd, wedi derbyn yr egwyddorion sy’n sylfaen i’n cwricwlwm newydd, ond maent wedi cynnwys 'ond' mawr. Os ydym am ymddiried yn ein hathrawon, y cam cyntaf yw ymddiried ynddynt i lunio’r cwricwlwm hwn, oherwydd cafodd y cwricwlwm ei ddatblygu ar y cyd ag arbenigwyr ar hanes, gyda'r athrawon sy'n gweithio o ddydd i ddydd gyda'n plant. Fe'i lluniwyd gyda'r arbenigedd o'n prifysgolion a'n colegau addysg bellach. Hwy sydd wedi cyflawni a llunio'r cwricwlwm hwn. Rwy'n llwyr gefnogi'r ysbryd o ddatblygu ar y cyd a'u hymagwedd tuag at ‘cynefin’ a'r hyn y bydd hynny'n arwain ato er mwyn rhoi profiad dysgu cyfoethog i'n plant. Diolch yn fawr.