Part of the debate – Senedd Cymru am 6:02 pm ar 15 Ionawr 2020.
Rydym ni'n gwybod bod y rhan fwyaf o'n cymdeithas ni'n meddwl bod hyn yn annerbyniol. Mi wnaeth arolwg gan YouGov yn ddiweddar ar ran yr End Violence Against Women Coalition ddarganfod bod y mwyafrif o bobl yn ystyried mynediad at gwnsela i fod yn fwy pwysig na mynediad at yr heddlu neu'r broses llysoedd i oroeswyr trais rhywiol. Mae'r mwyafrif llethol o bobl—82 y cant—yn cydnabod bod trais rhywiol yn cael effaith ar iechyd meddwl. Ac yn arwyddocaol hefyd, fel sy'n digwydd mor aml, mae 60 y cant o bobl yn credu bod mynediad at gwnsela am ddim eisoes ar gael i oroeswyr trais rhywiol, pan ydym ni'n gweld nad dyna sydd yn digwydd yn ymarferol oherwydd diffyg capasiti, yn cael ei yrru gan ddiffyg cyllid.
Ym mis Mawrth 2018, mi oedd yna 6,355 o oroeswyr ar restrau aros rape crisis—dros 6,000 o bobl ar un pwynt mewn amser yn aros ar restrau aros, ac mae disgwyl bod y nifer yn uwch fyth eleni, efo'r galw cynyddol am wasanaethau cymorth. Ysgwn i os fydd y ddynes ifanc a gafodd yn euog o ddweud celwydd ar ôl cael ei threisio gan gangiau yng Nghyprus yn cael mynediad at wasanaethau cwnsela a phroffesiynol, ynteu a ydy hi'n mynd i aros am rhyw restr aros sydd yn faith ar y gorau neu ddim yn bodoli ar ei chyfer hi, efallai?
Does gen i ddim amheuaeth mai methiannau Llywodraeth Prydain sydd wrth wraidd y problemau yma sydd ganddom ni rŵan. Dyma ddywedodd Sarah Green, cyd-gyfarwyddwr yr End Violence Against Women Coalition: