Part of the debate – Senedd Cymru am 5:20 pm ar 21 Ionawr 2020.
Wel, fel y byddech yn ei ddisgwyl, pan fyddaf yn cwrdd â chadeirydd a phrif weithredwr y bwrdd iechyd, dyma un o'r pynciau yr ydym yn eu trafod: pa mor effeithiol a pha mor gyflym y mae'r bwrdd iechyd yn ymateb i'r gwelliannau sydd eu hangen, ac yn wir, lefel yr ansawdd a diogelwch sy'n cael ei ddarparu mewn gwasanaethau mamolaeth heddiw ac yn y dyfodol.
Ac fel y dywedais yn fy natganiad, ac yn adolygiad Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru a gyhoeddwyd ym mis Rhagfyr ar ganolfan eni Tirion, mae menywod yn rhoi adborth da ar hyn o bryd, ac mae ymdrech llawer mwy rhagweithiol i fynd ati i sicrhau bod adborth gan fenywod i ddeall beth sy'n digwydd yn y gwasanaeth heddiw.
Mae angen i'r holl fyrddau iechyd ddysgu, o ran ymdrin â chwynion, lle yr ydym ni wedi gweld cynnydd gwirioneddol, ac mewn gwirionedd mae pethau'n llawer gwell ar hyn o bryd o ran ymdrin â chwynion yng Nghwm Taf, ond mae her o hyd ynghylch newid diwylliant a ffordd o weithio amddiffynnol iawn. Felly, mae'r panel annibynnol eu hunain yn gwneud sylwadau ar hynny, ac yn sicr, mae mwy o ddysgu a gwella i ddod, nid yn unig yn y bwrdd iechyd hwn, ond mewn rhai eraill hefyd.
O ran eich sylw am gynghorau iechyd cymuned ac eiriolaeth, wel, wrth gwrs, rydym ni wedi darparu adnoddau ychwanegol ar gyfer yr anghenion eiriolaeth ychwanegol y disgwyliwn i'r cynghorau iechyd cymuned eu cael. Ac o ran eich sylw am ymweliadau, mae Cyfnod 2 o'r Bil ar y gweill ddydd Iau, ac nid wyf eisiau gweld datganiad heddiw—sy'n ymwneud â gwasanaethau mamolaeth yng Nghwm Taf—yn mynd ar goll yn hynny. Bydd cyfle i edrych yn fanwl ar yr ymrwymiadau a roddwyd gennyf yn flaenorol ynghylch y dymuniad i gael canllawiau statudol a rhagdybiaeth o blaid ymweliadau. Ond ni ddylid drysu rhwng swyddogaeth y cynghorau iechyd cymuned ac ymweliadau dirybudd yr arolygiaeth, sydd wedi digwydd, ac wrth gwrs y darn mwy o waith thematig y maent yn ei wneud ar wasanaethau mamolaeth ar draws y wlad—edrychaf ymlaen at gyhoeddiad hwnnw yn ddiweddarach yn y flwyddyn.
Ond, nid oedd yr hyn a ddigwyddodd yn digwydd cymaint o dan drwynau pobl pan oedd pobl yn ymwybodol ohono, yr her oedd bod hyn yn digwydd yn y dirgel ac o olwg y rhai a oedd yn gwneud penderfyniadau a'r bwrdd, ac mae hynny'n sicr yn un o'r pethau yr ydym ni wedi eu dysgu am y rheolaeth honno o ran nifer cyfyngedig o bobl yn y sefydliad.