8. Dadl y Blaid Brexit: Pysgodfeydd

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:50 pm ar 29 Ionawr 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of David Rowlands David Rowlands UKIP 6:50, 29 Ionawr 2020

(Cyfieithwyd)

Soniodd Llyr Gruffydd yn ddealladwy am y ffaith ei fod am i eitem 2 gael ei dileu, oherwydd, yn amlwg, mae hynny'n mynd yn groes i egwyddorion Plaid Cymru, ac rwy'n deall hynny'n iawn. Mae'n dweud ei bod yn bwysig sicrhau bod y farchnad ar gyfer cynhyrchion pysgod o Gymru yn parhau yn yr UE, ac ni allaf anghytuno â hynny o gwbl. Ac nid oes unrhyw reswm pam nad yw'r sianeli hynny'n cael eu cadw ar agor. Soniodd Llyr hefyd fod rhaid inni gael sicrwydd o gyllid ar gyfer diwydiant pysgota Cymru, ac rwy'n ei gefnogi'n llwyr, a byddai ein plaid yn cefnogi unrhyw gamau sy'n angenrheidiol i sicrhau bod hynny'n digwydd. Fe sonioch chi hefyd, Llyr, fod angen inni gael llais—mae angen i'r Cymry gael llais yn yr holl negodiadau, ac rwy'n cytuno'n llwyr â chi.

Soniodd Mandy Jones am ffermwr o Sir Benfro a siaradodd am effaith niweidiol cychod pysgota anfrodorol i'w fusnes. A soniodd Joyce Watson, yn gwbl ddealladwy, am ei hamheuon ynghylch yr hyn a allai ddigwydd, a soniodd mai dim ond 0.04 y cant o'r cynnyrch domestig gros yw'r diwydiant pysgota yn awr, ond yr holl syniad yw y dylid ei ehangu'n ddirfawr a dylem fod yn rhywbeth fel 20 y cant o'r cynnyrch domestig gros. A siaradodd am y mewnforion a ddaw i mewn i'r wlad hon, sef 70 y cant, mewnforion pysgod sy'n dod i mewn i'r wlad hon, ond y gwir amdani, wrth gwrs, yw eu bod yn dod o wledydd lle mae eu llongau wedi pysgota'r pysgod hynny o ddyfroedd Prydain ac maent yn eu mewnforio i ni.

Yn amlwg, tynnodd Mark Reckless sylw at yr agwedd adeiladol rydym yn ei defnyddio ar gyfer y ddadl hon. Dywed Carwyn Jones nad yw'n colli dagrau dros y polisi pysgodfeydd cyffredin a dywedodd fod diwydiant pysgota Prydain wedi bod yn dirywio ers canrifoedd mae'n debyg. Mae'n hollol iawn, ond pan aethom yn aelodau o'r Undeb Ewropeaidd, roedd 100,000 o bobl o hyd yn gweithio yn y diwydiant pysgota yn y Deyrnas Unedig. Ac mae'n hollol iawn, wrth gwrs, i ddweud na chaiff stociau mo'u hadfer yn y tymor byr. Fe gymer beth amser i wneud hynny. Ond mae mor bwysig fod gennym gyfle yn awr i wneud yn siŵr nad yw'r stociau hynny'n cael eu hysbeilio ar y raddfa a ddigwyddodd yn y gorffennol. A phan ddywed ar hynny nad yw'n 100 neu 200 o filltiroedd, nodaf y byddwn yn dal i allu pysgota'r ardaloedd o gwmpas Ynysoedd Prydain na fu'n bosibl inni eu pysgota ein hunain tra oeddem yn yr Undeb Ewropeaidd. Gyda llaw, cafodd cychod Prydeinig eu gwahardd rhag pysgota ym Môr y Canoldir, a dyna rywbeth nad yw'r rhan fwyaf o bobl yn ei wybod.

Soniodd y Gweinidog am bryderon y pysgotwyr, a gallwn ddeall hynny'n iawn—bydd ganddynt bryderon—ond cawsom sicrwydd gan Lywodraeth Prydain y byddant yn eu hariannu i raddau a fydd yn sicrhau na fydd ganddynt unrhyw bryderon ariannol sylfaenol. Ond fe fethoch chi sôn bod diwydiant pysgota Cymru wedi bod yn dirywio'n fawr ers inni ymuno â'r UE ac mae hwn yn gyfle gwirioneddol inni adeiladu'r diwydiant hwnnw yn ôl i ble roedd o'r blaen. Rydym ni yn Brexit yn cytuno â sylw'r Gweinidog ar gadw pob sianel yn agored i'r UE. Mae hynny'n gwbl hanfodol, a dyna sydd angen inni ei wneud, ac rwy'n eithaf sicr mai dyna fydd yn digwydd.

Felly, diolch i chi i gyd am eich cyfraniadau ac rydym yn cyflwyno'r ddadl hon ger bron y Siambr, Ddirprwy Lywydd, ar adeg pan fydd hi'n bosibl adfer rheolaeth ar ardaloedd pysgota'r DU. Mae'n gynnig a ddylai gael cefnogaeth pawb yn y Siambr hon, oherwydd y cyfan y mae'n ceisio'i wneud yw tynnu sylw at y pwerau a ddylai fod gennym yn awr i adfywio diwydiant pysgota Cymru. Yn wir, Lywydd, nid oes dim yng ngwelliannau'r pleidiau eraill sy'n gwrthddweud y dadleuon a gyflwynais yn y cynnig hwn. Felly, rwy'n annog y rheini ar y meinciau eraill i anghofio gwleidyddiaeth bleidiol, i sefyll dros ddiwydiant pysgota Cymru ac i bleidleisio dros y cynnig tra rhesymol hwn.