Part of the debate – Senedd Cymru am 6:38 pm ar 29 Ionawr 2020.
Rwy'n codi fel rhywun a gafodd chwe blynedd fel Gweinidog pysgodfeydd, ac sy'n cytuno'n llwyr fod y polisi pysgodfeydd cyffredin yn drychineb. Mae wedi annog gor-bysgota, wedi annog ffurfiau mecanyddol o bysgota sydd wedi carthu bywyd o wely'r môr yn llythrennol ac sy'n dal i fod yn broblem yn awr. Felly, ni fyddaf yn wylo dagrau dros y polisi pysgodfeydd cyffredin, ond credaf ei bod yn bwysig ein bod yn realistig ynglŷn â'r hyn y gellir ei gyflawni yma.
Dechreuodd pysgodfeydd Prydain ddirywio ddegawdau lawer yn ôl, ac erbyn y 1960au roedd y rhan fwyaf o'r pysgodfeydd wedi marw, ymhell cyn inni ymuno â'r Undeb Ewropeaidd. Ac rwy'n rhybuddio'r Aelodau sy'n awgrymu bod y stociau hynny rywsut yn gallu llamu'n ôl yn sydyn dros nos; mae'n amlwg na fyddant yn gallu gwneud hynny. Roeddem ni lawn mor euog o or-bysgota ag y mae'r UE wedi bod gyda'r polisi pysgodfeydd cyffredin.
Yn ail, rwy'n credu ei bod yn werth pwysleisio eto nad yw'r parth 200 milltir y gofynnais i David Rowlands yn ei gylch yn bodoli at ei gilydd i'r DU o gwmpas yr ynysoedd hyn mewn gwirionedd. Mae Iwerddon 80 milltir i ffwrdd o Gymru. Felly, yn amlwg, nid oes parth 200 milltir o gwmpas y DU yn y rhan orllewinol, fel arall byddai Iwerddon gyfan wedi'i chynnwys ynddo, ac mae'r un peth yn wir yn y rhan fwyaf o Fôr y Gogledd. Ac mae'n golygu, wrth gwrs, nid yn unig fod yn rhaid rheoli pysgodfeydd rhwng pedair gwlad y DU, ond os cymerwn fôr Iwerddon fel enghraifft, rhaid rheoli ar y cyd â'r UE. Fel arall, nid yw rheoli'r pysgodfeydd yn gweithio, oherwydd bydd pysgod, fel y dywedodd Andrew R.T. Davies yn gywir, yn nofio'n ôl ac ymlaen dros y ffiniau. Felly, bydd angen parhau i gydweithredu â'r UE yn y dyfodol.