Part of the debate – Senedd Cymru am 2:55 pm ar 11 Chwefror 2020.
Mae'r storm a gawsom yn ystod y diwrnodau diwethaf yn ein hatgoffa eto bod yn rhaid inni newid ein ffordd o weithredu'n gyfan gwbl os nad yw'r argyfwng hinsawdd yn mynd i fynd allan o reolaeth y llwyr.
Mae symiau mawr iawn o arian wedi cael eu haddo yn Senedd y DU heddiw: £106 biliwn ar gyfer HS2. Mae'r Athro Mark Barry, fodd bynnag, yn cynghori na fydd hyn o fudd i Gymru o gwbl, oherwydd ni yw'r unig wlad yn y DU nad yw ein seilwaith rheilffyrdd wedi'i ddatganoli ac, felly, yn ôl yr hyn a ddeallaf, ni fyddwn ni'n cael unrhyw swm canlyniadol o hynny. Felly, rydym ni'n mynd i orfod talu am y £106 biliwn i gynnal llinell arall eto o Lundain i ogledd Lloegr, ond nid ydym ni'n mynd i elwa ohoni o gwbl, yn ôl yr hyn a ddeallaf.
Byddai'n ddefnyddiol pe gallem ni glywed gan y Llywodraeth am hynny, ac yn enwedig yng ngoleuni'r ffaith bod Llywodraeth y DU wedi torri'r addewid o drydaneiddio'r lein o Gaerdydd i Abertawe a thu hwnt, sydd wrth gwrs yn effeithio'n wael iawn ar fy etholwyr i sy'n gorfod goddef yr holl lygredd a ddaw o'r trenau diesel sy'n cyrraedd a gadael Caerdydd Canolog. Felly, mae hwn yn fater pwysig iawn i mi. Tybed pa gamau sy'n cael eu cymryd ar hynny i geisio cael y Llywodraeth i fynd i'r afael â rhai o'r problemau ledled y DU, yn hytrach na chanolbwyntio'r arian i gyd ar Lundain.
Yn ogystal â hynny, mae Llywodraeth y DU wedi dweud heddiw ei bod yn mynd i wario £5 biliwn ar wasanaethau bysiau a llwybrau beicio. Bydd hynny ar gyfer Lloegr, felly a fydd swm canlyniadol ar gyfer symiau tebyg o arian i Gymru? Hefyd, mae Llywodraeth y DU wedi sefydlu cronfa gwerth £50 miliwn y gall awdurdodau lleol wneud cais am arian ohoni yn Lloegr i gael bysiau trydan ar gyfer glanhau eu fflydoedd bysiau. A gawn ni ddatganiad i ddwyn ynghyd yr holl faterion hyn i ganfod a fydd Llywodraeth Cymru yn gallu symud yn gyflym ar y mater gwirioneddol bwysig hwn?
Ar fater cwbl wahanol, hoffwn dynnu sylw'r Llywodraeth at y ffaith bod Cymdeithas Bêl-droed Lloegr yn cyhoeddi canllawiau ar gyfer cyfyngu bwrw'r bêl â'r pen i rai dan 18 oed yn ystod hyfforddiant, a bod Cymdeithas Bêl-droed yr Alban hefyd yn mynd i wahardd unrhyw un dan 12 oed rhag bwrw'r bêl â'i ben ystod hyfforddiant. A gawn ni ddatganiad i ddangos beth yw barn Llywodraeth Cymru ar y mater hwn, sydd yn fater iechyd cyhoeddus eithaf pwysig?