Part of the debate – Senedd Cymru am 2:44 pm ar 11 Chwefror 2020.
Ers codi'r diffyg cefnogaeth i blant niwroamrywiol, mae llawer o bobl yr effeithiwyd arnynt wedi cysylltu â mi. Mae pobl yn mynd yn fwyfwy rhwystredig gyda'r system. Mae'r darlun sy'n cael ei greu gan y bobl sy'n ceisio cael cymorth ar gyfer ADHD, awtistiaeth a materion tebyg yn un annymunol, a dweud y gwir. Yr unig gasgliad y gallwn ni ddod iddo yw bod pobl, a phlant yn arbennig, yn cael eu siomi ar raddfa enfawr.
Hoffwn i godi pwyntiau gyda chi heddiw y mae cydlynydd anghenion dysgu ychwanegol wedi'u gwneud gyda mi. Mae'n dweud bod ei swydd bellach wedi dod, ac rwy'n dyfynnu, yn 'amhosibl ei rheoli' oherwydd y fiwrocratiaeth sy'n gysylltiedig â cheisio cael cymorth i blant. Mae un atgyfeiriad yn cymryd hanner diwrnod ar y system borthol newydd, a gafodd ei chynllunio i wneud pethau'n haws. Mae wedi cyflawni'r gwrthwyneb yn llwyr. Mae plant sy'n bodloni'r meini prawf ar gyfer lleoliadau yn cael gwybod bod angen iddyn nhw aros dau dymor i'r cynlluniau hynny fod yn eu lle. Mae hyn yn golygu bod plant yn treulio mwy o amser mewn amgylchedd sy'n achosi trawma iddyn nhw oherwydd natur or-synhwyraidd a gorlawn dosbarthiadau prif ffrwd. Nid oes cymorth i blant ar y sbectrwm yn Rhondda Cynon Taf tan flwyddyn y dosbarth derbyn, sy'n golygu nad oes dewis arall heblaw addysg prif ffrwd. Cafodd hyn ei ddisgrifio i mi, yn haeddiannol, fel rhywbeth annerbyniol a chreulon.
Rwy'n bwriadu mynd i'r afael â llawer o'r materion hyn yn uniongyrchol gyda'r cyngor sy'n cael ei reoli gan Lafur yn Rhondda Cynon Taf, ond hoffwn i gael datganiad clir gan y Llywodraeth hon i'r bobl hynny sy'n ei chael yn anodd cael cymorth i'w plant. Mae angen i bobl wybod beth yw eu hawliau. Mae angen iddyn nhw wybod yr hyn yr ydych chi fel Llywodraeth yn ei ystyried yn dderbyniol neu'n annerbyniol gan gyrff cyhoeddus. Mae llawer o rieni ac athrawon wedi cyrraedd pen eu tennyn ac maen nhw’n gofyn yn daer am gymorth. Maen nhw'n dweud wrthym ni fod y system yn llanastr anghynaladwy. Mae plant yn cael eu siomi'n arw. Rwy'n gobeithio y byddwch chi'n cytuno eu bod nhw'n haeddu gweithredu cyflym.