Diolch i'r Dirprwy Weinidog am y datganiad yma. Roeddwn i'n aelod o'r pwyllgor iechyd yn ôl ddwy flynedd ac ychydig yn ôl pan wnaethom ni gyhoeddi’r adroddiad. Roeddech chithau, Ddirprwy Weinidog, yn rhan o’r pwyllgor ar y pryd, ac mi roedd o’n ymgynghoriad ganddom ni fel pwyllgor wnaeth greu argraff arnaf fi, mewn difrif, pan fydd rhywun yn sylweddoli, p’un ai’r effaith ar iechyd, fel glywsom ni yn fan yna, yr effaith yn debyg i smocio ac yn y blaen, ond mi wnaeth o hefyd ei gwneud hi’n glir i mi fod yna gamau y mae’r Llywodraeth yn gallu eu cymryd. Wrth gwrs, mae’r camau sydd yn cael eu cymryd yn rhai dwi’n eu croesawu. Beth rydw i wastad eisiau ei weld ydy oes yna fwy mae’n bosib i wneud.

Rhyw bedwar, dwi’n meddwl, o gwestiynau sydd gennyf i yn fan hyn. Mae’r ffigyrau, onid ydynt, yn drawiadol iawn, y clywsom ni ganddoch chi yn fan yna? Mae yna fwy o bobl ifanc rhwng 16 a 24 oed yn debyg o adrodd eu bod nhw’n unig na phobl dros 75 oed. Mae hynny’n mynd yn groes, rhywsut, i’r canfyddiad fyddai ganddom ni. Ond o ystyried hynny, rydym ni’n gwybod bod y grŵp oedran hwnnw neu gyfran ohonyn nhw’n wynebu pwysau mawr i lwyddo mewn addysg, yn fwy tebyg o wynebu problemau fel bwlio ar-lein na chenedlaethau eraill, maen nhw hefyd yn wynebu dyfodol o ran newid hinsawdd a Brexit na wnaethon nhw ddewis eu hunain. Felly, mae yna bob mathau o bwysau. Felly, does yna ddim syndod, o bosib, eu bod nhw’n adrodd eu bod nhw’n teimlo’n unig ac yn ynysig. Rydw i’n meddwl, tybed ydy’ch cynllun chi’n bwriadu mynd i’r afael â hyn yn benodol, er enghraifft, drwy weithio efo colegau addysg bellach, efo prifysgolion ac yn y blaen, er mwyn sicrhau eu bod nhw’n gallu gwneud beth y gallan nhw fel sectorau i helpu.

Yn ail, o ran tai, a fyddai’r Llywodraeth yn derbyn, pan rydym ni’n sôn am adeiladu tai, y dylem ni fod yn sôn mewn difrif am adeiladu cymunedau? A fyddai’r Gweinidog felly’n cytuno efo fi y dylai datblygiadau tai gynnwys adnoddau cymunedol hefyd, ac a fyddai hi’n barod i siarad efo ei chyd-Aelodau o’r Cabinet i sicrhau bod deddfau cynllunio, er enghraifft, yn cael eu cryfhau er mwyn sicrhau bod hyn yn digwydd?

Symud ymlaen at gwestiwn arall. Pa bynnag oedran rydych chi’n sôn amdano fo, pa bynnag genhedlaeth, mae yna ryw eliffant yn yr ystafell yn fan hyn hefyd, o ran un broblem fawr sydd wedi bod ydy’r toriadau dwfn iawn mewn cyllidebau llywodraeth leol dros y ddegawd ddiwethaf. Rydym ni wedi gweld toriadau i ganolfannau dydd, i drafnidiaeth gyhoeddus y mae llawer o bobl yn dibynnu arnyn nhw, a mwy o gostau neu bris uwch yn cael ei godi am ddefnyddio adnoddau hamdden neu chwaraeon, ac yn y blaen. Felly, rydw i’n gofyn: ydy £1.4 miliwn dros dair blynedd go iawn yn mynd i hyd yn oed gwneud dent yn y broblem yma? Onid beth ddylem ni fod yn ei wneud mewn difrif ydy sicrhau bod llywodraeth leol yn cael ei chyllido’n iawn fel bod nhw’n gallu gwneud penderfyniadau gwell er mwyn taclo unigrwydd ac unigedd?

Ac yn olaf, mae yna grŵp cynghori newydd yn cael ei sefydlu yn fan hyn a gofyn i hwnnw adrodd yn ôl ar ei gynnydd bob dwy flynedd. Rŵan, rhaglen tair blynedd ydy’r arian yma sy’n cael ei gyhoeddi heddiw, felly erbyn i’r adroddiad cyntaf gael ei gyhoeddi, llai na blwyddyn fydd yna ôl i roi ffocws ar adnabod y cynlluniau sy’n gweithio’n dda ac o bosib 'scale-io' y rheini i fyny. Felly, ai drwy'r math yma o grŵp cynghori mae’r ffordd orau o sicrhau arfer da mewn delifro canlyniadau go iawn yn y maes yma?