Part of the debate – Senedd Cymru am 3:57 pm ar 25 Chwefror 2020.
Rwy'n credu bod fy holl drafodaethau â'r Gweinidog yn ystod y pedair blynedd diwethaf ynghylch llifogydd wedi cynnwys llifogydd arfordirol. Tybed a fyddai hi'n cytuno â mi fod angen nawr inni roi llawer mwy o sylw a blaenoriaeth i ymdrin â chanlyniadau llifogydd mewndirol hefyd. Ni allai neb fethu â chael eu plesio gan stori Mick Antoniw o wae yn Rhondda Cynon Taf yn gynharach, a chytunaf yn llwyr â'r hyn a ddywedodd a'r hyn a ddywedodd y Prif Weinidog yn gynharach—sef ei bod hi'n gyfrifoldeb mawr ar Lywodraeth y DU i wneud cyfraniad priodol tuag at liniaru'r problemau sydd wedi'u creu erbyn hyn. Mae'n rhan o'r pris yr ydym yn ei dalu, os oes pris o gwbl, am fod yn rhan o'r Deyrnas Unedig, a dyna sut y gallwn ni helpu i asio'r gwahanol rannau ohoni gyda'i gilydd.
Dywedodd Chris Bryant ddoe yn Nhŷ'r cyffredin fod yn rhaid i lawer o'i etholwyr ddewis rhwng rhoi bwyd ar y bwrdd neu dalu am yswiriant rhag trychinebau o'r math hwn, ac rwy'n siŵr y byddai'r Gweinidog yn cytuno â mi nad yw hynny mewn gwirionedd yn sefyllfa dderbyniol i bobl fod ynddi yn yr unfed ganrif ar hugain yn un o wledydd cyfoethocaf y byd. Yr hyn sydd wedi digwydd yma yw trychineb dyngarol yn yr un modd â'r math o ddifrod llifogydd a welwn ni mewn rhannau eraill o'r byd, y mae ein cyllideb cymorth tramor wedi'i gynllunio i ymdopi ag ef. Dim ond 14 y cant o'r gyllideb cymorth dramor honno sy'n mynd tuag at ymdrin â thrallodion o'r math hwn mewn gwirionedd. Felly tybed a yw hi'n cytuno â mi, os bydd Llywodraeth Prydain yn cyflwyno'r hen esgus nad oes ganddynt ddigon o arian i roi i ni, y rhan dlotaf o'r Deyrnas Unedig, yn un o'r ardaloedd tlotaf yng Nghymru, yr arian sydd ei angen i helpu i liniaru'r anawsterau hyn yn sylweddol, yna dylai'r gyllideb honno, sydd wedi'i chlustnodi ar hyn o bryd ar gyfer gwahanol brosiectau hurt fel prosiect £6 miliwn i berswadio gwragedd tŷ yn Tsieina i ddefnyddio llai o halen wrth goginio, a ariennir gan Yr Adran dros Ddatblygu Rhyngwladol, y dylid dargyfeirio'r arian hwnnw i Gymru—ac yn wir ar gyfer digwyddiadau fel hyn yn y dyfodol—fel na chawn ni ein rhoi mewn sefyllfa lle'r ydym yn ymbalfalu am yr arian y mae ei angen i ddatrys mor gyflym â phosib y problemau gwirioneddol, real iawn, y mae pobl yn awr yn eu dioddef.