Part of the debate – Senedd Cymru am 4:46 pm ar 25 Chwefror 2020.
Diolch yn fawr iawn am hynny, Joyce Watson. O ran y pwynt ynghylch pren, hoffwn ei ailadrodd, oherwydd bod gwerth ei ailadrodd yn fy marn i. Nod y strategaeth yw creu marchnad ddomestig gref i goed Cymru, ac mae'n cysylltu â'n dyhead i fod yn genedl goedwig. Ac nid ydynt yn gwrthwynebu ei gilydd o gwbl. Ein huchelgais yw datblygu'r diwydiant coed ffyniannus hwnnw, ac mae hynny'n gofyn am ddull gweithredu cenedlaethol meddylgar o blannu a chynaeafu coed yn fasnachol. Felly, fel y dywedais, nid ydych yn clirio ochrau mynydd cnydau gan arwain at golled ddinistriol i'r pridd, a phopeth arall; rydych yn llunio strategaethau plannu a thyfu cnydau yn ofalus mewn coedwig fioamrywiol gynaliadwy. Mae hynny'n berffaith bosibl ac mae'n digwydd mewn llawer o leoedd yn y byd, ac nid oes unrhyw reswm pam na allwn ni wneud hynny. Bydd angen i hynny harneisio ein hasedau naturiol a bydd yn helpu ein heconomi, a bydd yn helpu ein canlyniadau amgylcheddol ar gyfer hynny.
Ac yna, holl bwynt y rhaglen IHP—y rhaglen tai arloesol—yw treialu hynny er mwyn inni wybod beth fydd yn gweithio, er mwyn inni wybod ble i'w plannu, er mwyn inni wybod o ble mae'r pren yn dod ar hyn o bryd, a'n bod yn gweithio gyda Cyfoeth Naturiol Cymru a'n cynghorau i wneud yn sicr bod y pren yn dod o ffynonellau mewn modd cyfrifol. Fel y dywedais wrth ymateb i Caroline Jones, ni allwn wneud hynny i gyd o Gymru ar hyn o bryd, ond rydym yn gweithio'n galed iawn i blannu'r coed nawr a fydd yn ein galluogi i wneud hynny yn y dyfodol. Felly, rwy'n credu bod hynny'n bwynt da iawn wedi ei wneud yn dda; mae angen inni bwysleisio hynny. Nid yw'r ffaith eich bod yn defnyddio diwydiant coed yn golygu eich bod yn datgoedwigo, oherwydd yn bendant nid ydym yn awyddus i wneud hynny.
O ran y diwydiant adeiladu, rydym wedi bod yn gweithio'n agos iawn gyda'r sector adeiladu. Rydym yn sicr yn croesawu eu hymateb i fod eisiau gweithio gyda ni i'n cynorthwyo i ddatblygu sgiliau, ac yn y blaen. Soniais yn y datganiad y byddwn yn datblygu cynllun gweithredu ar gyfer y strategaeth. Ac yn rhan o'r cynllun gweithredu, byddwn yn sicr yn mynd i'r afael â'r sylfaen sgiliau sydd ei hangen yn y gweithlu, a sut yr ydym yn bwriadu integreiddio hynny â'r cymwysterau ac, yn wir, y rhaglen brentisiaeth y mae fy nghyd-Aelod Ken Skates yn ei hystyried ynghyd â'r cymwysterau newydd, Joyce, yr ydych chi eisoes wedi eu crybwyll.
Ac yna, y peth olaf i'w ddweud yn unig o ran blaenoriaethu, rydym yn awyddus iawn bod grwpiau agored i niwed yn cael cyflogaeth drwy'r llwybr hwnnw. Fe wnes i ddweud yn fyr yn y datganiad y byddwn yn edrych ar grwpiau fel carcharorion, ond rydym hefyd yn edrych ar bobl ddi-waith yn y tymor hir. Gall y ffatrïoedd hyn fod yn eithaf bach yn wir, felly gallan nhw fod yn lleol yn y man lle mae'r tai yn cael eu hadeiladu. Nid oes gennych chi un ffynhonnell fawr—ffatri enfawr yn defnyddio llawer iawn o dir yn rhywle ac yn dosbarthu pethau ar lori; mae gennych ffatrïoedd bach lleol sy'n adeiladu tai lleol ar gyfer pobl leol, trwy ddefnyddio cyflogaeth leol. Felly, mae'n creu cyflogaeth leol trwy ddefnyddio pobl leol.
Felly, mae llawer o enillion i bawb yn y strategaeth hon, ac rwy'n credu y byddwn yn gweithio arnyn nhw gyda'r diwydiant adeiladu a'r adeiladwyr tai BBaCh, yn benodol, i fwrw ymlaen â hynny.