Kasai

Part of 3. Cwestiwn Amserol 1 – Senedd Cymru am 3:08 pm ar 26 Chwefror 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Delyth Jewell Delyth Jewell Plaid Cymru 3:08, 26 Chwefror 2020

(Cyfieithwyd)

Hoffwn gydymdeimlo'n llwyr â'r holl staff diwyd yn Kasai sy'n mynd i wynebu colli eu swyddi heb fod unrhyw fai arnynt hwy ar ôl blynyddoedd lawer o wasanaeth ymroddedig. Gwn y bydd hwn yn gyfnod anodd iawn iddynt hwy a'u teuluoedd. Hoffwn gynnig cymorth fy swyddfa; mewn unrhyw ffordd y gallwn helpu, rydym yn awyddus i allu gwneud hynny. Nawr, fel y nodwyd, roeddem yn gwybod bod perygl y byddai'r safle'n cau ers i Honda gyhoeddi y byddai eu ffatri yn Swindon yn cau flwyddyn yn ôl i'r wythnos hon, ac roedd adroddiadau yn y cyfryngau ar y pryd yn rhybuddio am yr effaith ganlyniadol y byddai hynny'n ei chael ar Kasai, a chodais y mater gyda'r Gweinidog Brexit yn y Siambr ym mis Mai y llynedd.

Nawr, rwyf wedi gwrando gyda diddordeb ar yr hyn a ddywedoch chi, Weinidog, ynglŷn â beth fydd eich rhaglen ReAct yn ei gynnig i'r gweithwyr a fydd, o bosibl, yn gorfod dod o hyd i waith newydd, ond a allech ddweud wrthym ar y pwynt hwn, os gwelwch yn dda, pryd rydych chi'n disgwyl i gynllun Cymorth Gwaith Cymru fod ar waith? Cefais fy siomi wrth glywed yn ddiweddar fod y rhaglen gyflogaeth bwysig hon wedi methu cychwyn am yr eildro oherwydd her i'r broses dendro. Nawr, mae arnaf ofn fy mod yn ei chael hi'n anodd deall sut y mae Llafur, ar ôl 20 mlynedd o arwain Llywodraeth Cymru, yn methu cwblhau proses dendro lwyddiannus. Felly, buaswn yn gwerthfawrogi rhywfaint o wybodaeth ynglŷn â phryd y gallwn ddisgwyl i hyn symud ymlaen fel y gellir darparu cymorth pellach i helpu gweithwyr â hyfforddiant sgiliau pan fydd hynny ar gael.

Nawr, yn olaf, hoffwn ofyn am eich cynlluniau ar gyfer cynllunio economaidd yn y dyfodol, Weinidog. Ar hyn o bryd, mae gennym bobl â sgiliau gwerthfawr sy'n colli eu swyddi yn y diwydiant gweithgynhyrchu, ac mae taer angen creu economi ynni a thrafnidiaeth werdd newydd. Mae i'w weld yn amlwg y dylai'r rhain fod yn gysylltiedig ac y dylai Llywodraeth Cymru arwain y ffordd o ran adeiladu a chymell diwydiannau fel cerbydau trydan a rhwydweithiau trafnidiaeth a fyddai'n helpu gyda'r agenda werdd ond a fyddai hefyd yn darparu swyddi newydd a chyflogau da i bobl a chanddynt sgiliau gwerthfawr i'w cyfrannu.

Nawr, nid wyf yn dweud mewn unrhyw ffordd y bydd y Llywodraeth yn rhoi'r gorau i gefnogi gweithlu Kasai yn eu swyddi presennol, ond ochr yn ochr â hyn, Weinidog, a allech ddweud wrthym a oes gennych unrhyw gynlluniau i gryfhau ein diwydiant gweithgynhyrchu gwyrdd i ddiogelu'r economi at y dyfodol ac i ddarparu swyddi newydd i bobl sy'n cael eu diswyddo ar hyn o bryd yn sgil cau gweithfeydd cynhyrchu ceir traddodiadol a'u cyflenwyr?