5. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Ffyrdd

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:45 pm ar 26 Chwefror 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jenny Rathbone Jenny Rathbone Labour 3:45, 26 Chwefror 2020

(Cyfieithwyd)

Rwy'n cytuno â chi. Rydym yn cael gwared ar ffyrdd yn gyson ac mae ardaloedd o Gymru lle nad oes gennym reilffyrdd bellach, ac felly gwyddom y bydd angen i bobl y mae'n rhaid iddynt fynd i weithio o bentrefi anghysbell ddefnyddio car, o leiaf er mwyn cyrraedd y bysiau a allai fynd â hwy i'r dref lle maent yn mynd i weithio. Felly, nid wyf yn dweud na ddylid cynnal unrhyw ffyrdd o gwbl, dim ond dweud mai'r hyn sy'n fy ngwylltio yw'r ffocws parhaus yn y cynnig hwn ar fynd yn ôl at y penderfyniad a wnaed ym mis Mehefin y llynedd ynglŷn â pheidio â bwrw ymlaen â chynigion hynod gostus ac aneffeithiol i wella ffyrdd. Mae gwir angen inni uwchraddio ein system reilffyrdd, yn ogystal â gwella'r system drafnidiaeth integredig y mae'n rhaid inni ei chael er mwyn cael economi fodern, fel y bydd y trenau a'r bysiau'n cael eu cydgysylltu'n eithaf cyflym, fel y gall pobl gyflawni pa daith bynnag y mae angen iddynt ei chyflawni.

Felly, credaf fod yn rhaid i ni gael newid moddol o ddefnyddio ceir ar gyfer pethau fel cymudo i'r gwaith a'r ysgol. Credaf y dylem ddadlau fod angen datganoli gwariant ar y seilwaith rheilffyrdd, neu fod angen inni wneud rhywbeth am y fargen wael y mae Cymru'n ei chael ar hyn o bryd i gael gwasanaeth rheilffyrdd gwell i Gymru. Nid ydym yn mynd i gael unrhyw beth, hyd y gwelaf, o wario £16 biliwn ar HS2, ac nid ydym yn mynd i gael y rheilffordd i Abertawe wedi'i thrydaneiddio hyd yn oed oni bai fod rhywbeth yn y gyllideb nad ydym yn gwybod amdano eto, na hyd yn oed uwchraddio'r pedair rheilffordd rhwng Caerdydd a Chasnewydd a thu hwnt, y gellid defnyddio dwy ohonynt fel gwasanaethau rheilffyrdd maestrefol i gysylltu poblogaeth Sir Fynwy â Chaerdydd a Chasnewydd.

Dyma'r mathau o fuddsoddiadau sydd eu hangen arnom yn daer, ond buaswn yn cytuno â'r angen i fynd i'r afael â'r tagfeydd ar yr M4, gan y gall pob un ohonom gytuno eu bod yn anghynaliadwy, ac mae angen inni fynd ati ar frys i ryddhau Comisiwn Trafnidiaeth De-ddwyrain Cymru i ddarparu atebion cynaliadwy ac effeithiol i ymdrin â thagfeydd yng Nghasnewydd a'r rhanbarth ehangach.