Part of the debate – Senedd Cymru am 3:57 pm ar 4 Mawrth 2020.
Llongyfarchiadau i'r dyn hwnnw. Ond credaf y byddai'r gynulleidfa a fyddai gennym, yn rhyfedd iawn, ar yr ochr draw i fôr Iwerydd yn llwyr gydnabod ei gyfraniad. Felly, mae asedau gwirioneddol yma y gallwn eu defnyddio, a Weinidog, os nad ydych wedi'i weld, rwy'n fwy na pharod i ddangos i chi, yn fy etholaeth i, y man lle cafodd ei eni a gweld sut y gallwn ddefnyddio hanes o'r fath.
Ond gan symud ymlaen o hynny, yn y funud a hanner sydd gennyf ar ôl, yr hyn roeddwn am ei ddweud oedd ei bod yn wych gweld bod y Llywodraeth wedi ymateb i adroddiad y pwyllgor, a gafodd ei gadeirio'n dda iawn, a'r dystiolaeth a gawsom drwy dderbyn y cyfan ohono. Mae'n rhaid imi ddweud bod rhywfaint o'r adborth a gefais gan y gymuned fusnes hefyd wedi bod yn galonogol iawn, o ran y ffocws y mae'r strategaeth ryngwladol hon bellach yn ei roi ar Gymru fel brand, fel endid, a'r hyn y gallwn ei wneud a rhai agweddau ohoni, a'r teimlad gobeithiol yn ei chylch. Ond—ac mae'n rhaid cael 'ond'—un o'r pethau wrth dderbyn yr holl argymhellion yma, ac roedd hon yn thema yn y pwyllgor a fu'n edrych ar y mater, yw ein bod yn awyddus i weld mwy o fanylion. Rydym am weld y gronynnau. Ceir pethau lefel uchel yma y byddem yn eu cymeradwyo, ond ceir rhai sectorau nad ydynt yn cael eu crybwyll, ond sydd, fel y dengys yr adroddiad, yn cael eu crybwyll yn y strategaeth ffyniant economaidd ac ati, ond mae angen inni weld rhywfaint o dystiolaeth o'r hyn sy'n sail iddi. Oherwydd os nad yw'r cyfan yn mynd i fod yn y strategaeth, mae angen inni weld sut rydym yn mesur llwyddiant.
Y tu hwnt i'r tri maes y cyfeiriodd y Cadeirydd atynt, ym maes ehangach datblygu effaith Cymru yn rhyngwladol, sut rydym yn mesur llwyddiant? Fel arall, bydd y Gweinidog yn sefyll o'n blaenau yn y Llywodraeth Lafur nesaf ymhen pedair neu bum mlynedd ac yn dweud wrthym, 'Wel, rwyf wedi gwneud yr holl bethau hynny', a byddwn yn dweud, 'Am funud bach, ni ddywedoch wrthym beth roeddem yn ei fesur.' Felly dyna sydd ei angen arnom. Dyna fyddai'r brif feirniadaeth: er ein bod yn croesawu'r ffaith eich bod yn derbyn popeth a ddywedasom yn yr adroddiad hwn, ein cwyn fawr oedd fod angen rhagor o fanylion arnom. Nawr, efallai fod hon yn ddogfen fyw, efallai fod llu o gynlluniau gan wahanol adrannau yn sail iddi, ac os felly, mae angen gwneud y cysylltiadau hynny'n glir fel y gallwn fesur llwyddiant y Llywodraeth hon. Ond ceir ymdeimlad o optimistiaeth yn ei chylch, mae'n rhaid i mi ddweud. Dyna rwy'n ei synhwyro gan bobl y siaradaf â hwy y tu allan, felly daliwch ati i yrru hynny yn ei flaen, Weinidog, ond rhowch y manylion i ni hefyd.