Diolch. Diolch yn fawr iawn i bawb sydd wedi cyfrannu. Janet Finch-Saunders a agorodd y ddadl, wrth gwrs, gan ddweud bod y sefyllfa yng Nghymru ar hyn o bryd yn llithro allan o reolaeth gyda nifer y plant sy'n derbyn gofal yn codi 34 y cant dros 15 mlynedd, 6,845 o blant rhwng dim a 18 oed yn derbyn gofal gan awdurdodau lleol ar hyn o bryd, a nifer y plant sy'n derbyn gofal yng Nghymru ym mhob 10,000 bellach yn llawer uwch nag yn Lloegr a Gogledd Iwerddon, a hefyd yn uwch nag yn yr Alban ar sail y ffigurau diweddaraf a gyhoeddwyd. Soniodd fod y comisiwn cyfiawnder yn amheus ynghylch effeithiolrwydd gwariant yng Nghymru hyd yma ar yr agenda hon, fod angen rhoi blaenoriaeth i ymyrraeth gynnar er mwyn lleihau nifer y plant sy'n cael eu rhoi mewn gofal, a gwella cyfleoedd bywyd. Dywedodd fod plant sy'n cael eu rhoi mewn gofal bum gwaith yn fwy tebygol o ddioddef cyflyrau iechyd meddwl na phlant nad ydynt mewn gofal, ac felly mae angen inni wybod nid yn unig faint sy'n cael ei dargedu tuag at blant sy'n derbyn gofal, ond hefyd sut y mae hyn yn cael ei fonitro. Gyda'r rhai sy'n gadael gofal yn wynebu mwy o risg o ddigartrefedd a thlodi, dywedodd fod angen i'r rhai sy'n gadael gofal gael eiriolwr, ac i awdurdodau lleol a Llywodraeth Cymru nodi a chefnogi plant sy'n derbyn gofal yng Nghymru sy'n gymwys i wneud ceisiadau i'r cynllun preswylio'n sefydlog i ddinasyddion yr UE, rhywbeth y soniodd llawer o bobl amdano, a'r angen i gynorthwyo rhieni sy'n mabwysiadu i gadw brodyr a chwiorydd gyda'i gilydd. Gorffennodd ar nodyn cadarnhaol am obaith i'r dyfodol a gobaith i'r plant hyn.

Cyfeiriodd Siân Gwenllian eto at adroddiad Thomas, fod canran y plant sy'n derbyn gofal yng Nghymru yn uwch nag yn Lloegr a Gogledd Iwerddon, a bod angen i Lywodraeth Cymru ymateb i'r bwlch sy'n ehangu rhwng Cymru a Lloegr. Cyfeiriodd at faterion sy'n dod i'r amlwg, megis llinellau cyffuriau a cham-drin ar-lein, yr angen am ddull amlasiantaethol mewn nifer o feysydd, ac ysgolion a llysoedd yn benodol, a buddsoddi cynaliadwy mewn gwasanaethau ataliol i gadw teuluoedd gyda'i gilydd. 

Mynegodd Neil McEvoy nifer o bryderon, gan gynnwys yr angen am gysylltiad—neu bryder ynghylch cyfyngu ar gysylltiad—rhwng plant sydd eisiau gweld rhieni a'u rhieni; y gall rhieni eu hunain fod mewn perygl o wahaniaethu; y dylai plant sy’n gwneud honiadau ynghylch cam-drin gael eu cymryd o ddifrif; a bod angen i ymchwiliadau i gwynion fod yn hollol annibynnol, ac rwy'n cytuno'n llwyr â hynny. 

Soniodd Mohammad Asghar eto am y Comisiwn ar Gyfiawnder yng Nghymru, gan nodi y bu cynnydd trawiadol yn nifer y plant mewn gofal yng Nghymru ac amrywio eang rhwng awdurdodau lleol yng Nghymru, ac yna archwiliodd hynny ymhellach, a'r angen i dorri’r cylch o amddifadedd, lle mae Llywodraeth Cymru wedi lansio nifer o raglenni ac wedi buddsoddi'n enfawr yn y rheini, ond nid oes yr un ohonynt hyd yn hyn wedi atal y cynnydd yn nifer y plant sy'n derbyn gofal.

Cyfeiriodd Rhianon Passmore at y consensws trawsbleidiol cryf i sicrhau bod plant sydd wedi cael profiad o ofal yn cael y gefnogaeth orau sydd ar gael, a phwysigrwydd gwasanaethau ymyrraeth gynnar ac atal. Soniodd Caroline Jones am fuddiannau plant yn cael eu hesgeuluso yn y llysoedd teulu, yr angen i dorri cylch dechrau gwael mewn bywyd yn arwain at gyfleoedd bywyd gwael, ac fel nifer o bobl, cyfeiriodd wedi hynny at waith gwych y Roots Foundation, ac unwaith eto pwysleisiodd y rhan allweddol a chwaraeir gan y sector gwirfoddol, a phwysigrwydd hanfodol buddsoddi yng ngwasanaethau allweddol ymyrraeth gynnar ac atal y sector gwirfoddol er mwyn gwella bywydau a defnyddio arian yn well ac atal pwysau ar wasanaethau statudol. 

Yn olaf—neu bron yn olaf, os gallaf ddod o hyd i fy nhudalen olaf, gan fod cymaint o ddarnau o bapur yma—cawsom Suzy Davies, yn olaf ond un, yn dweud bod yn rhaid i'r system ymateb i anghenion plant, nid fel arall; pwysigrwydd cefnogi gofalwyr maeth, cyrsiau rhianta cadarnhaol, a mynediad at hyfforddiant ac addysg, ac ennill cymwysterau i roi dyfodol i bob unigolyn ifanc. Soniodd David Rowlands—dywedodd fod nifer y plant sy'n destun achosion gofal yn cynyddu'n sylweddol, ac y dylai symud plant o'r cartref teuluol fod yn ddewis olaf bob amser. Mae symud plentyn yn ddinistriol nid yn unig i'r rhieni, ond hefyd i neiniau a theidiau, na ddylem byth mo’u hanghofio, a'r teulu ehangach. A mynegodd bryder ynghylch y llysoedd teulu yn eistedd yn gyfrinachol. 

Gorffennodd y Dirprwy Weinidog, Julie Morgan, trwy ganmol, yn briodol, grŵp cynghori’r Gweinidog a gadeirir yn fedrus gan David Melding; pwysigrwydd, fodd bynnag, peidio â llaesu dwylo; pwysigrwydd lleoliadau sefydlog lle bynnag y bo modd. Dywedodd fod y maes gwaith hwn yn gymhleth, yn amlasiantaethol, ac er bod y gyfradd sy'n derbyn gofal wedi arafu, mae'r niferoedd heb eu dilysu hyd yn hyn. Dywedodd ein bod ar daith o welliant a bod yn rhaid i ni gadw momentwm, ond mae ffordd bell i fynd. Yn amlwg, mae'r ffigurau a'r adroddiadau hyn yn dystiolaeth o hynny. Fel y cytunodd, rhaid i blant fod yn y canol yn hyn. Wrth gwrs, rydym yn croesawu’r ffaith iddi ddweud y bydd yn cefnogi’r cynnig. Felly, rwyf am gloi trwy alw ar bawb i ymuno â'r Dirprwy Weinidog i gefnogi ein cynnig.   Diolch yn fawr.