Part of the debate – Senedd Cymru am 6:13 pm ar 4 Mawrth 2020.
Rwy'n derbyn y bydd hynny'n wir mewn rhai achosion, ond bydd llawer o achosion lle mae angen hyn. Unwaith eto, dychwelaf at y ffaith mai ymrwymiad cyllideb oedd hwn, ac roedd yn rhywbeth y cytunwyd arno rhwng y ddwy blaid. Rwy'n derbyn yr hyn a ddywedwch mewn rhai achosion.
Dywedodd mam arall ei bod wedi mynd o fod yn hapus iawn i gael babi i beidio â gwybod yn iawn ble roedd hi, ac nad oedd hi'n gwybod beth roedd hi'n ei wneud a'i bod yn teimlo'n ofnus iawn a heb wybod ble y gallai fynd am gymorth. Dywedodd am ei theulu:
Nid oeddent yn cael dod i fy ystafell, byddem yn treulio'r amser yn crwydro coridorau'r ysbyty.
Eglurodd nyrs amenedigol yr effaith roedd teithio i uned arbenigol wedi'i chael ar ddynes arall:
Fe gymerodd 10 awr iddynt gyrraedd yno... Roedd yn erchyll oherwydd mae'n rhaid i chi stopio gyda'r babi bob dwy awr am ei fod yn newydd-anedig... fe gyraeddasant am 10 p.m.... am beth ofnadwy i'w wneud i'r ddynes honno a oedd yn seicotig.
Mae arbenigwyr yn gytûn fod agor uned yng Nghymru yn hanfodol. Dywedodd Dr Witcombe-Hayes o NSPCC Cymru:
Mae'n hanfodol fod gan Gymru ddarpariaeth uned i famau a'u babanod ar gyfer menywod sy'n dioddef y cyflyrau mwyaf difrifol.
Yn ôl Pwyllgor Gwasanaethau Iechyd Arbenigol Cymru, mae menywod bellach yn wynebu dewis rhwng cael gofal fel cleifion mewnol yn fwy lleol, ond cael eu gwahanu oddi wrth eu babanod, neu aros gyda'u babanod mewn uned arbenigol, ond bod angen iddynt deithio i ffwrdd oddi wrth eu rhwydweithiau cymorth. Ychwanegant fod menywod mewn llawer o achosion yn dewis cael gwasanaethau seiciatrig acíwt lleol nad ydynt yn addas at y diben a heb wybodaeth arbenigol. Nid yw'n ddewis y dylai unrhyw un orfod ei wynebu, yn enwedig mamau mewn argyfwng.
Felly, i gloi, dyma'r neges i Lywodraeth Cymru: mae angen yr uned gymorth arbenigol hon ar y menywod hyn. Mae'r arbenigwyr yn cytuno. Fe addawoch chi ei darparu. Gwnewch hyn cyn i unrhyw famau newydd orfod dioddef oherwydd y diffyg gweithredu gwarthus hwn.