Grŵp 7: Dyletswydd i sicrhau ansawdd mewn gwasanaethau iechyd — adolygu datganiad o safonau (Gwelliannau 36, 37)

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:30 pm ar 10 Mawrth 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Angela Burns Angela Burns Conservative 6:30, 10 Mawrth 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd. Cynigiaf yn ffurfiol y gwelliannau a gyflwynwyd yn fy enw i. Mae'r gwelliannau hyn yn ystyried pryderon y Gweinidog yng Nghyfnod 2 am oblygiadau ymestyn lefelau staffio diogel i'r holl staff clinigol. Mae hyn er gwaethaf y ffaith bod Cadeirydd y Pwyllgor Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Chwaraeon wedi datgan, ym marn y pwyllgor,

'mae’n amhosibl gwahanu materion sy’n ymwneud ag ansawdd oddi wrth ddarparu lefelau staffio priodol—mae cysylltiad annatod rhyngddynt.'

Ac rydym yn dal i gredu'n gryf bod hyn yn wir. Yn hytrach, mae'r Gweinidog wedi dibynnu ar y safonau iechyd a gofal ar lefelau'r gweithlu ac, yng Nghyfnod 3, addawodd y Gweinidog eu diweddaru nhw. I'r perwyl hwnnw, bwriedir i welliannau 36 a 37 roi'r addewid hwnnw ar wyneb y Bil.  

Mae gwelliant 36 yn gosod dyletswydd ar Weinidogion Cymru i gynnal adolygiad manwl o'r safonau o leiaf unwaith bob tymor, sy'n golygu y cawn gyfle, yn gyntaf, i ddadansoddi pa mor effeithiol yw'r safonau o ran sicrhau lefelau staffio diogel. Ni allaf bwysleisio digon i'r Gweinidog pa mor bwysig yw bod gennym yr ymrwymiad hwn ar draws yr holl staff clinigol ers canfyddiadau adroddiad Canolbarth Swydd Stafford. Yn wir, dywedodd Coleg Brenhinol Ffisigwyr y DU fod mwy nag un o bob pump o ymatebwyr eu cyfrifiad wedi dweud, yn 2018, bod bylchau mewn rotâu hyfforddeion yn digwydd mor aml fel eu bod yn achosi problemau sylweddol o ran diogelwch cleifion. Felly, mae'n hanfodol bod gwaith cynllunio'r gweithlu yn cael ei wneud yn gyffredinol. Fel y cyfryw, mae angen i fyrddau iechyd sicrhau bod lefelau'r gweithlu yn cael eu cynllunio a'u cyfrif, ac nad ydynt yn dibynnu'n unig ar staffio diogel ar gyfer nyrsys. Yn ail, mae angen inni fod yn gwbl ymwybodol o newidiadau sy'n esblygu i bwysau'r GIG o ran oedran y boblogaeth, a fydd yn cynyddu achosion o gydafiachedd a chyflyrau cymhleth. Ac mae'n rhaid inni hefyd gydnabod y datblygiadau technolegol, a allai gael effaith bellach ar lefelau staffio. Felly ni ellir gadael pum mlynedd rhwng diweddariadau ac adolygiadau i'r ddogfen bwysig hon.  

Mae gwelliant 37 yn sicrhau bod yn rhaid i Weinidogion roi sylw i farn rhanddeiliaid wrth ddiweddaru ac adolygu'r safonau hyn. Rwy'n nodi, Gweinidog, ac rydych eisoes wedi sôn amdano heno, eich bod wedi gwahodd Cymdeithas Feddygol Prydain Cymru a Choleg Nyrsio Brenhinol Cymru i adolygu a diweddaru'r safonau gofal iechyd yn y lle cyntaf. Fodd bynnag, credwn y dylai hyn fod yn ddyletswydd barhaus, fel bod gweithwyr gofal iechyd proffesiynol yn cael eu hystyried o ddifrif drwy gydol y broses adolygu.

Mae'n galondid mawr, Llywydd, gweld ystod mor eang o gyrff sy'n cynrychioli gofal iechyd yng Nghymru, gan gynnwys Cymdeithas Feddygol Prydain Cymru, Coleg Nyrsio Brenhinol Cymru, Coleg Meddygon Teulu Brenhinol Cymru, Cymdeithas Elusennau Ymchwil Feddygol Cymru, Coleg Ffisigwyr Brenhinol Cymru, Coleg Llawfeddygon Brenhinol Caeredin, Coleg Llawfeddygon Brenhinol, a Choleg Bydwragedd Brenhinol Cymru, yn galw ar y Cynulliad Cenedlaethol i gefnogi gwelliannau sy'n sicrhau bod dyletswydd ansawdd yn y Mesur wedi'i seilio ar ganllawiau sy'n cynnwys cyfeiriad at gynllunio'r gweithlu, a bod safonau iechyd a gofal yn cael eu hadolygu'n briodol ac yn rheolaidd, a bod rhoi gwybod i gyrff y GIG am y camau a gymerir i gydymffurfio â'r ddyletswydd ansawdd yn cynnwys cynllunio'r gweithlu. Rwyf felly'n annog pob Aelod i gefnogi'r gwelliannau hyn.