Mae'r pleidleisiau ar y Bil hwn hyd yn hyn, rwy'n ofni, wedi gwanhau llais y dinesydd yng Nghymru ymhellach, wedi lleihau atebolrwydd gweision cyhoeddus ymhellach, ac wedi tynnu mwy o bŵer oddi wrth bobl a lleoedd i gyrff cyhoeddus. Ond mae'r gwelliannau hyn yn rhoi cyfle i wrthdroi'r duedd honno, pan mai lleisiau lleol annibynnol yn unig sy'n rhoi her wirioneddol yn lleol. Mae hyn yn hollbwysig, fel y clywsom, yn enwedig yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr, lle y bu'r cyngor iechyd cymuned yn arbennig o effeithiol wrth roi llais i'r dinesydd, a hynny weithiau, efallai, er diflastod pobl mewn cyrff cyhoeddus a phobl yn y Llywodraeth, ond mae angen i ni eu canmol am wneud eu gwaith, gan gydnabod, fel y dywedodd Angela yn gynharach, fod perchnogi problem, gweithredu ar broblem, amlygu problem, mynd i'r afael â phroblem, yn creu canlyniadau cadarnhaol, yn creu budd o ran enw da, yn creu gweithwyr hapus ac yn creu dinasyddion hapus. Mae'r diwylliant cyferbyniol yn creu'r gwrthwyneb i'r holl bethau hynny.

Fel y dywedodd y bwrdd cynghorau iechyd cymuned a'r cynghorau iechyd cymuned yng Nghymru, dylid nodi'n glir yn y Bil y bwriad bod gan y corff llais y dinesydd bresenoldeb lleol sy'n cwmpasu pob rhan o Gymru. Maen nhw'n dweud y dylai'r Bil adlewyrchu'n glir y bwriad bod gan y corff llais y dinesydd bresenoldeb lleol sy'n cwmpasu pob rhan o Gymru. Maen nhw'n dweud ei bod yn ofynnol i'r corff ddangos ei fod yn hygyrch i bobl ym mhob rhan o Gymru ar sail wyneb yn wyneb a fyddai'n helpu i sicrhau bod pawb, gan gynnwys y rhai hynny nad ydyn nhw'n gallu teithio'n hwylus o bosibl neu ddefnyddio gwasanaethau ar-lein, yn gallu rhannu eu barn a'u profiadau yn hyderus gyda'r corff llais y dinesydd. Mae'n rhaid i'r corff fod ag adnoddau a chyllid priodol i gefnogi a datblygu ei staff a'i aelodau gwirfoddol trwy ddysgu a datblygu priodol, maen nhw'n dweud. Maen nhw'n dweud bod pobl ledled Cymru yn glir bod angen i gorff llais y dinesydd newydd fod â grym os yw i fod yn wirioneddol gryf, yn wirioneddol annibynnol, yn llais gwirioneddol i adlewyrchu eu barn ac i gynrychioli eu buddiannau ym maes iechyd a gofal cymdeithasol ar lefel genedlaethol a lleol. Oherwydd ni fydd pobl yn ffyddiog bod gan y corff newydd y grym hwn a'i fod yn gallu diwallu eu hanghenion ymhell i'r dyfodol os nad yw hyn wedi ei nodi'n glir o fewn y fframwaith statudol sy'n cael ei sefydlu ar gyfer y corff.

Profwch fy mod i'n anghywir os gwelwch yn dda: dangoswch fod fy sylwadau cychwynnol yn gwbl annilys a'ch bod yn gwrando ar yr hyn sy'n gwneud i bethau weithio'n iawn, a'ch bod yn credu bod yn rhaid i ni gael cydbwysedd effeithiol rhwng y Llywodraeth a'r bobl fel bod llais y bobl bob amser yn cael ei barchu, bob amser yn cael ei glywed ac y gweithredir arno bob amser. Oherwydd, ar hyn o bryd, mae'n ymddangos bod pethau'n mynd yn wael i'r cyfeiriad anghywir.