Part of the debate – Senedd Cymru am 3:43 pm ar 10 Mawrth 2020.
Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Hoffwn ddiolch i'r Aelodau am eu diddordeb a'u cyfraniadau heddiw a diolch unwaith yn rhagor i'r gwasanaeth heddlu ledled Cymru, yn enwedig yng ngoleuni eu hymdrechion yn ystod y llifogydd diweddar.
Nid wyf yn rhy siŵr beth oedd trywydd dadl y cyfrannwr cyntaf, Mark Isherwood, pan ddechreuodd, ond roedd hi'n gwbl amlwg ei fod yn ceisio rhoi'r bai ar eraill am ddewis gwael ei Lywodraeth wrth dorri cyllid i'r heddlu, dewis gwael sy'n dal i atseinio hyd heddiw, fel y cydnabu'r holl gyfranwyr eraill.
Mae diogelwch cymunedol yn un o brif flaenoriaethau'r Llywodraeth hon, ac er bod y setliad hwn yn well nag y mae rhai wedi'i ddisgwyl, nid ydym yn twyllo ein hunain fod un setliad gwell yn gwneud iawn am y 10 mlynedd flaenorol o dan agenda cyni Llywodraeth y Deyrnas Unedig. Yn wir, mae rhai comisiynwyr heddlu a throseddau wedi mynegi pryder, er bod arian ychwanegol wedi'i ddarparu i rai swyddogion newydd, nad oes digon o arian ar gyfer y cyflenwad presennol. Mae hyn, wrth gwrs, yn fater i'r Swyddfa Gartref ac rydym yn eu hannog i fynd i'r afael ag ef fel blaenoriaeth frys.
Rydym ni wedi ymrwymo i weithio gyda'r comisiynwyr a'r prif gwnstabliaid i sicrhau y caiff yr heriau hyn eu rheoli mewn ffyrdd sy'n cyfyngu ar yr effaith ar ddiogelwch cymunedol a phlismona rheng flaen yng Nghymru. Mae parhau i weithio mewn partneriaeth i ganfod a datblygu cyfleoedd yn bwysig, fel y dangosir gan y defnydd llwyddiannus o'r 500 swyddog cymorth cymunedol.
Rydym ni hefyd, wrth gwrs, yn parhau i bwyso am ddatganoli cyfiawnder troseddol a phlismona yn unol ag argymhelliad comisiwn Thomas. Ni allwn gytuno mwy â sylwadau gwahanol gyfranwyr o amgylch y Siambr: nid yw'n gwneud synnwyr o gwbl nad yw plismona wedi'i ddatganoli pan fo'r holl wasanaethau golau glas eraill wedi eu datganoli, ac mae'n eithaf amlwg y byddai'n well pe baem yn cydlynu'r peth yn gyfan gwbl o safbwynt datganoledig. Rwy'n cymeradwyo'n llawn yr holl gyfraniadau ynglŷn â hyn, ac yn enwedig crynodeb ardderchog Carwyn Jones o ba mor chwerthinllyd yw'r wrth-ddadl mewn gwirionedd.
A minnau wedi cymeradwyo hynny'n drwyadl, Dirprwy Lywydd, cymeradwyaf y setliad hwn i'r Senedd.