Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Cyllid a'r Trefnydd – Senedd Cymru am 2:58 pm ar 11 Mawrth 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 2:58, 11 Mawrth 2020

(Cyfieithwyd)

Rydym yn cydnabod pa mor bwysig yw ardrethi annomestig mewn perthynas â'n gwasanaethau cyhoeddus yma yng Nghymru. Maent yn cyfrannu mwy na £1 biliwn i lywodraeth leol a gwasanaethau'r heddlu, ac mae'r rheini'n wasanaethau y bydd pob busnes yn elwa arnynt mewn rhyw ffordd. Mae gennym agwedd wahanol yma yng Nghymru, gan fod ein sylfaen drethi yn wahanol. Felly, yng Nghymru, tua £20,000 yw'r gwerth ardrethol ar gyfartaledd, ond yn Lloegr mae oddeutu £32,000. Felly, mae'n iawn, rwy'n credu, fod ein hardrethi a'n rhyddhad yn adlewyrchu'r gwahaniaethau hynny a'r amgylchiadau unigryw sydd gennym yma yng Nghymru.  

Mae mwy na 70,000 o drethdalwyr yng Nghymru yn cael rhyddhad ardrethi, felly mae hynny'n golygu nad yw hanner yr holl fusnesau'n talu unrhyw ardrethi o gwbl, felly dyna ble y mae Lloegr yn ceisio mynd. Felly, maent yn symud i'n cyfeiriad ni. Ac rwy'n deall pan fydd busnesau'n edrych dros y ffin ar wahanol fathau o ryddhad ardrethi, nid ydynt bob amser yn gwneud hynny yng nghyd-destun eu sefyllfa eu hunain. Felly, pan fydd eu gwerth ardrethol yn sylweddol is, mae'n bwysig ystyried y gyfran o gymorth y gallwn ei chynnig. Mae gennym ystod eang o ryddhad ardrethi ar gyfer busnesau ac rwy'n ystyried a oes angen inni ddechrau tynnu rhai o'r rhain at ei gilydd. Mae cynllun rhyddhad ardrethi'r stryd fawr a manwerthu wedi'i ymestyn i'r flwyddyn nesaf. Felly, roedd hwnnw'n gyhoeddiad y llwyddais i'w wneud ym mis Ionawr ynglŷn â £26.6 miliwn yn ychwanegol ar gyfer cymorth gydag ardrethi annomestig ac mae hwnnw'n ychwanegol at y £230 miliwn rydym eisoes yn ei ddarparu drwy ein rhyddhad ardrethi presennol i helpu trethdalwyr gyda'u biliau. Ac mae hynny'n ymwneud â chefnogi'r holl fanwerthwyr sydd â gwerth ardrethol o hyd at £50,000, a bydd y cynllun hwnnw'n cefnogi tua 15,000 o dalwyr ardrethi. Felly, mae gennym amrywiaeth o gynlluniau wedi'u targedu at wahanol ddiwydiannau, ond yn amlwg, byddaf yn edrych yn ofalus ar unrhyw symiau canlyniadol a allai ddod a sut y gallent ddod.