Part of the debate – Senedd Cymru am 4:47 pm ar 22 Ebrill 2020.
Diolch, Ddirprwy Lywydd. Weinidog, a gaf fi hefyd ddiolch i chi am y camau a roddwyd ar waith gennych fel Llywodraeth Cymru i lenwi rhai o'r bylchau a grëwyd gan gymorth busnes Llywodraeth y DU? Mae'n bwysig ein bod yn rheoli'r busnesau yn y bylchau hynny, ond fel y nodwyd yn gywir gennych, ceir rhai bylchau o hyd. Rydych wedi ateb llawer o gwestiynau y byddwn wedi dymuno eu codi i fy nghyd-Aelodau ar y rheini, felly fe gadwaf at ddau bwynt yn unig. Un: ceir llawer o fusnesau a oedd yn cyflenwi neu a oedd â chleientiaid yn y diwydiannau lletygarwch a hamdden, ond nid ydynt yn y diwydiannau hynny'n uniongyrchol eu hunain. Gan nad yw eu cleientiaid yno bellach, maent yn colli incwm, ac felly maent yn ei chael hi'n anodd, ac ni chawsant eu cynnwys yn y cymorth ardrethi nac unrhyw agwedd ar y cymorth busnes. A wnewch chi edrych yn benodol ar y mathau hynny o fusnesau i sicrhau nad ydynt yn mynd ar goll? Oherwydd roeddent yn gynhyrchiol iawn yn 2019, bydd angen iddynt fod yno yn 2021, ac nid ydym am weld y mathau hynny o fusnesau'n cael eu colli o ganlyniad i gefnogi eu cleientiaid, a hwythau ddim yn cael eu cefnogi. Dyna un.
Ac yn ail, yn amlwg, mae gennyf ddiddordeb brwd iawn yn y diwydiant dur, fel y gwyddoch. Mae'n ymddangos nad yw cynllun benthyciadau tarfu ar fusnes yn sgil y coronafeirws Llywodraeth y DU yn mynd i gynnwys y sector dur yn hynny. A wnewch chi gyfarfod â Llywodraeth y DU, Weinidog, i weld beth y gellir ei wneud ar gyfer diwydiannau fel Tata ac eraill sydd efallai yn sector mwy yn yr economi, ond sy'n cael trafferth eto am nad oes galw gan eu cleientiaid am ddur o ganlyniad i'r camau gweithredu, ac maent yn mynd i'w chael hi'n anodd? Felly, bydd angen rhywfaint o gymorth arnynt, ond unwaith eto, maent y tu allan i'r meini prawf. Felly, edrychwn ar agenda Llywodraeth y DU ar hynny, oherwydd mae hwnnw'n gwestiwn cymorth busnes i Lywodraeth y DU, ond mae angen i chi ddadlau'r achos dros y sector hwnnw yng Nghymru.