Part of the debate – Senedd Cymru am 2:31 pm ar 29 Ebrill 2020.
Yn gyntaf oll, Llywydd, i sicrhau'r Aelod y bydd unigolion sydd eisoes wedi cael cymorth yn gallu cadw'r cymorth y maen nhw wedi ei gael; nid ydym ni'n ceisio ei adfachu oddi wrthyn nhw. Rydym ni wedi newid y cyngor i lywodraeth leol ynghylch llety hunanarlwyo oherwydd y sylwadau a dderbyniwyd gennym ni gan awdurdodau lleol yng Nghymru, gan gynnwys ei hawdurdod hi ei hun yng Nghonwy dan arweiniad y Ceidwadwyr, nad oedd y system yn gweithredu yn y ffordd a oedd yn gwneud yn siŵr bod cymorth yn mynd i'r bobl iawn. Felly, y cwbl yr ydym ni'n ei ddweud yw bod pobl sy'n dibynnu ar osod llety hunanarlwyo, lle mae'r incwm y maen nhw'n ei gael o hynny yn amlwg yn rhan sylweddol o'u hincwm, yna os gallan nhw ddangos hynny, gall awdurdodau lleol barhau i roi cymorth iddyn nhw. Ond roeddem ni'n talu miliynau o bunnoedd—dyma a ddywedodd yr awdurdodau lleol wrthym ni—i bobl yr oedd eu hincwm hunanarlwyo yn ychwanegiad ymylol at yr incwm yr oedd ganddyn nhw eisoes; roedd ar ymyl eu hincwm, nid yn ganolog iddo.
Rydym ni wedi ymateb i'r sylwadau hynny. Mae gennym ni gyfres o reolau ar waith yr wyf i'n credu sy'n caniatáu i ni wahaniaethu rhwng pobl a oedd yn dibynnu ar hyn fel eu prif incwm a'u prif fusnes, a phobl nad oedd hyn mor ganolog â hynny i'w hincwm, ac a fydd yn caniatáu i ni ddefnyddio'r arian hwnnw a fyddai fel arall yn mynd i bobl o fantais ymylol i eraill sydd ei angen yn llawer fwy taer. Mae gan awdurdodau lleol ddisgresiwn, felly os bydd awdurdodau lleol yn dod o hyd i achosion, yna bydd yr Aelod yn gallu siarad â'i hawdurdod lleol, ac os ydyn nhw o'r farn ei bod hi'n iawn i arfer y disgresiwn hwnnw, maen nhw'n gallu gwneud hynny o dan y rheolau yr ydym ni wedi eu llunio gyda nhw.