3. Datganiad gan y Prif Weinidog: Coronafeirws (COVID-19)

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:02 pm ar 6 Mai 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:02, 6 Mai 2020

(Cyfieithwyd)

Lywydd, diolch i Paul Davies. Fe fydd yn gwybod, wrth ateb ei gwestiynau yr wythnos diwethaf, i mi ddweud bryd hynny fod Llywodraeth Cymru yn adolygu’r dystiolaeth ynghylch profi mewn cartrefi gofal ac yn edrych i weld a ellid ymestyn ein trefn brofi ymhellach. Dywedais hynny wrth yr Aelod ddydd Mercher, a ddydd Gwener, nododd y Gweinidog iechyd y camau ymarferol y byddem yn eu cymryd. Mae'r Aelod yn gofyn am y dystiolaeth a ystyriwyd gennym wrth wneud y newid hwnnw. Gallaf ddweud wrtho ein bod wedi ystyried astudiaethau o Singapôr ac o Sbaen, astudiaeth beilot gan Iechyd Cyhoeddus Lloegr i chwe chartref gofal yn Llundain, adroddiad ar gyfer Canolfan Atal a Rheoli Clefydau Ewrop yn Efrog Newydd, a phrofiad y sector cartrefi nyrsio yno mewn perthynas â COVID. Rydym wedi ystyried tystiolaeth o Washington ac rydym wedi ystyried adroddiad systematig Canolfan y DU ar gyfer Meddygaeth ar Sail Tystiolaeth ar dystiolaeth ar y ffordd orau o reoli lledaeniad y coronafeirws yn y sector cartrefi gofal.

Nododd yr adroddiad hwnnw bum ffordd wahanol o reoli lledaeniad y coronafeirws, ac un yn unig ohonynt yw profi. Mae'r adolygiad systematig yn rhoi pwyslais ar hylendid dwylo, ar ddiheintio’r amgylchedd, ar rotâu staff mewn cartrefi gofal a'r ffordd y gellir rhoi staff ar rotâu er mwyn lleihau'r risg y bydd y coronafeirws yn cael ei gludo i gartrefi gofal, ar gyfyngiadau ar ymwelwyr â chartrefi gofal, ac yna, yn bumed ac yn olaf, ar fesurau mewn perthynas â phrofi.

Dywedais wrth yr Aelod yr wythnos diwethaf nad oeddwn wedi gweld unrhyw dystiolaeth glinigol a oedd yn gwneud imi gredu bod gwerth clinigol i brofi preswylwyr a staff nad oes symptomau ganddynt mewn cartrefi gofal lle na cheir achosion o’r coronafeirws. Cadarnhawyd hynny yn y dystiolaeth a roddwyd i Weinidogion yr wythnos diwethaf, a dyna pam na fyddwn yn gwneud hynny yng Nghymru ar hyn o bryd. Os bydd y dystiolaeth glinigol yn newid, byddwn yn dilyn y dystiolaeth.

Dechreuodd yr Aelod drwy ofyn am dystiolaeth, ac yna gofynnodd imi wneud rhywbeth nad oes tystiolaeth ar ei gyfer, ac ni fyddwn yn gwneud hynny. Nodwyd ein safbwynt yn natganiad Vaughan Gething ddydd Gwener diwethaf, ac yn y bôn, mae'n ymwneud â gwneud mwy i atal y coronafeirws rhag cyrraedd cartrefi gofal lle nad oes achosion ohono yno heddiw, ac yna gwneud mwy yn y cartrefi gofal lle ceir lledaeniad symptomatig, er mwyn gallu rheoli’r feirws yn y cartrefi hynny'n fwy effeithiol.