A gaf fi ddiolch i Russell George am ei sylwadau ac am yr awgrymiadau adeiladol y mae wedi'u gwneud dros yr wythnosau diwethaf, sydd wedi cyfrannu at ein gwaith o lunio cymorth uniongyrchol i fusnesau?

Rwyf am sôn yn fyr am raglen y gronfa cadernid economaidd a'r gwaith pellach sy'n mynd rhagddo wrth inni ystyried cam nesaf y gronfa benodol honno. Bydd yr Aelodau'n ymwybodol fod Llywodraeth y DU wedi ychwanegu oddeutu £617 miliwn at y cynllun grant ardrethi annomestig yn ddiweddar. Bydd hwnnw'n sicrhau swm canlyniadol i Gymru, a byddwn yn defnyddio hwnnw ar gyfer cymorth i fusnesau. Rwy'n ymwybodol fod yna fylchau. Rydym yn edrych ar yr hyn y gallwn ei wneud i gau'r bylchau hynny yn dilyn cam 1, nid yn unig drwy'r gronfa cadernid economaidd, ond hefyd wrth inni edrych ar y cam nesaf o gymorth Banc Datblygu Cymru. Nawr, mae Russell George wedi amlinellu nifer o feysydd lle ceir bylchau ar hyn o bryd ac sy'n cael sylw gennym wrth gwrs. Mae hynny'n cynnwys busnesau nad ydynt wedi cofrestru ar gyfer TAW; mae'n cynnwys busnesau mewn safleoedd a rennir—masnachwyr marchnadoedd rheolaidd, er enghraifft—yn ogystal â sefydliadau gwely a brecwast sy'n talu'r dreth gyngor yn hytrach nag ardrethi busnes. Byddwn yn ceisio llenwi cynifer o fylchau ag y gallwn, ond mae ein hadnoddau ariannol yn gyfyngedig ac yn sicr nid yw ein pocedi mor ddwfn â rhai Trysorlys Llywodraeth y DU.

Nawr, mewn perthynas â'r gwaith sy'n ymwneud â sectorau penodol, o ran twristiaeth, rwy'n credu y byddai pawb yn cydnabod y bydd yn anhygoel o anodd i fusnesau yn y sector twristiaeth gynhyrchu llawer o refeniw o gwbl yn ystod blwyddyn dwristiaeth 2020. Mae'n gwbl hanfodol ein bod yn diogelu iechyd y cyhoedd, ac felly iechyd yr economi, ar gyfer 2021, oherwydd mae'n debyg na fydd refeniw'n cael ei gynhyrchu gan fusnesau twristiaeth yn llawer cynt na gwanwyn y flwyddyn nesaf. Mae hynny'n golygu y bydd angen cyfnod estynedig o gymorth ar gyfer y sector twristiaeth, a sectorau eraill fel y sector digwyddiadau a lletygarwch. Mae'r Dirprwy Weinidog Diwylliant, Chwaraeon a Thwristiaeth yn awyddus i sicrhau bod Llywodraeth y DU yn ystyried cyfnod hwy o gefnogaeth i'r sector twristiaeth. Mae'n ymgysylltu'n rheolaidd iawn â Gweinidogion yn Llywodraeth y DU a'i gyd-Aelodau ar draws y gweinyddiaethau datganoledig ynghylch y mater hwn.

Mewn perthynas â'r disgresiwn a roddwn i awdurdodau lleol, rwy'n credu ei bod hi'n gwbl hanfodol ein bod yn cydnabod mai awdurdodau lleol sydd yn y sefyllfa orau'n aml i wybod beth yw anghenion economaidd lleol eu hetholwyr, eu pentrefi, eu trefi a'u hardaloedd. Yn wir, yn ddiweddar, fe wnaeth Llywodraeth y DU, drwy ychwanegu at y cynllun grant ardrethi annomestig, roi disgresiwn i awdurdodau lleol ddewis gwneud taliadau i fusnesau ar sail angen economaidd lleol. Rwy'n credu ei bod yn iawn ein bod yn rhoi arweiniad, ond rwy'n credu hefyd ei bod yn iawn ein bod yn rhoi disgresiwn i awdurdodau lleol, oherwydd yn gwbl onest, o ran cael gwybodaeth fanwl am fusnesau lleol, hwy sydd yn y sefyllfa orau i wneud penderfyniadau gwybodus a phriodol.