Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Gaf i yn gyntaf ddiolch am y cyfle yma i ymateb i ddadl am bwysigrwydd celfyddyd yng nghanol argyfwng, safbwynt yr wyf i, wrth gwrs, yn ei gymeradwyo ac yn ei gefnogi yn llwyr?

Dwi yn derbyn bod angen i ni fel Llywodraeth ddeall bod y celfyddydau yn fwy na rhan arall o wasanaeth Llywodraeth, ond bod yna bosibilrwydd i ddefnyddio diwylliant a’r celfyddydau, yn enwedig, o bosib, y celfyddydau perfformio, cerddoriaeth, y celfyddydau drama, ac yn y blaen, fel ffordd i adfywio bywyd pobl yn yr amgylchiadau anodd yma. Dŷn ni’n gwybod o hanes theatr ar hyd y blynyddoedd a cherddoriaeth ar hyd y blynyddoedd fod hyn yn gallu digwydd.

Dwi’n cytuno hefyd gyda’r dadleuon sydd wedi cael eu gwneud am y pwysigrwydd inni alw ar y Trysorlys. Rydym ni wedi gwneud hynny’n barod. Dwi wedi ysgrifennu at y Trysorlys ar y mater yma. Ond, a gaf i ddweud, dydw i ddim yn ystyried fy hun yn lobïo’r Trysorlys, oherwydd Llywodraeth ydym ni yng Nghymru. Dydyn ni ddim yn lobïo Llywodraeth San Steffan; rydym ni’n gofyn iddyn nhw, fel hawl, ein bod ni’n cael ein cydnabod fel Llywodraeth, beth ddylai ddigwydd.

Dwi hefyd yn derbyn bod yna werth cymunedol a chenedlaethol i gelfyddyd, ac felly bod y posibiliadau o symud ymlaen drwy ddefnyddio celfyddyd yn allweddol. Dwi ddim yn cytuno bod yn rhaid inni gael grŵp gweithio penodol i wneud hyn, oherwydd dwi’n meddwl bod gyda ni o fewn y sefydliadau cenedlaethol, yng nghyngor y celfyddydau ac yn y cyrff celfyddydol eraill, y capasiti i wneud hyn, a dwi’n addo ar ôl y ddadl yma y byddaf i, unwaith eto, yn edrych ar y blaenoriaethau dŷn ni wedi eu gosod iddyn nhw.

A gaf i ddweud mor falch ydw i o glywed siarad cadarn am y gymuned ddu a lleiafrifol yng Nghymru? Dŷn ni i gyd yn lleiafrifol yn ein gwahanol ffyrdd, a dwi’n meddwl nad ydym ni wedi deall digon yn y gorffennol fod y lleiafrif du ac ethnig yn ein cenedl ni mor bwysig i ni—os caf i siarad fel hyn yn hollol blaen—â’r siaradwyr Cymraeg fel lleiafrif. Mae hynny’n rhywbeth rydw i wedi ei gredu ar hyd y blynyddoedd, a rŵan dwi’n ei ddweud o fel Gweinidog diwylliant, a dwi’n bwriadu ceisio gweithredu arno fo inni ddeall o’r gwersi ynglŷn â chydraddoldeb ieithyddol fod yn rhaid inni hefyd gael yr un fath o genadwri ynglŷn â chydraddoldeb hiliol. Ac rydym ni ymhell o wneud hyn ar hyn o bryd.

A gaf i ddiolch i David Melding eto am ei sylwadau a dweud ein bod ni’n deall pwysigrwydd partneriaeth gyhoeddus a phreifat yn y celfyddydau? Dwi ddim am wneud unrhyw ddatganiad yn y ddadl fer yma am ddyfodol Theatr Clwyd na chanolfan y mileniwm, ond a gaf i ddweud ein bod ni’n gweithio’n galed fel Llywodraeth—nid oes gen i’r gyllideb yn fy adran i, ond rydym ni’n gweithio’n galed fel Llywodraeth i sicrhau ein bod ni’n gallu gofalu am y ddau sefydliad cenedlaethol yma, de a gogledd.