5. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am faint dosbarthiadau mewn ysgolion yng Nghymru? OQ55411

Mae lleihau maint dosbarthiadau, wedi'i dargedu at y rhai a fydd yn elwa fwyaf, yn gam gweithredu allweddol yn ‘Cenhadaeth ein Cenedl'. Rwyf wedi sicrhau bod £36 miliwn ychwanegol ar gael dros dymor y Cynulliad hwn ar gyfer lleihau maint dosbarthiadau babanod. 

Diolch, Weinidog. Mae argyfyngau'n creu cyfleoedd yn eu sgil a gall yr amgylchiadau mwyaf anffodus greu newid cadarnhaol iawn. Nid yw'r dull dysgu cyfunol yn mynd i weithio pan ddaw’r hydref, mae plant ar ei hôl hi, nid yw pawb ar-lein ac mae problem gyda rhieni'n gweithio. Fel cyn-athro, rwy'n ymwybodol iawn o fanteision enfawr dosbarthiadau llai: mae perthynas wahanol yn yr ystafell ddosbarth, mae'n fwy o gymuned, mae mwy o amser i blant, daw hyfforddiant un i un yn bosibl. Mae yna reswm pam fod ysgolion preifat yn cynnig dosbarthiadau llai o faint; fe wyddom hynny. 

Felly, rydych chi mewn sefyllfa yn awr—fe allech chi greu newid gyda'r nod o dorri maint dosbarthiadau yn radical. Creu newid anferth yn yr argyfwng hwn, os mynnwch chi: dod ag athrawon sydd wedi gadael y proffesiwn i mewn, dod â phobl yn ôl i mewn yn unswydd er mwyn gwneud toriad radical ym maint dosbarthiadau yn bosibl i allu cydymffurfio â mesurau cadw pellter cymdeithasol mewn ysgolion a chael ysgolion yn ôl yn weithredol yn llawnamser gyda disgyblion yn yr ysgol yn llawnamser. Pam ddim? 

Wel, fel y dywedais yn glir yn fy ateb cyntaf rwy’n meddwl, Lywydd, mae lleihau maint dosbarthiadau wedi bod yn flaenoriaeth i mi a’r Llywodraeth hon. Rydym wedi buddsoddi yn hynny, ac mae'r buddsoddiad hwnnw wedi arwain at 110 o athrawon ychwanegol yn gweithio yn ein hysgolion, a 45 o gynorthwywyr addysgu ychwanegol. Ac mewn rhai mannau, nid y staff sydd wedi bod yn rhwystr rhag cael dosbarthiadau llai ond yr adeilad ei hun, ac felly, rydym wedi creu 52 o ystafelloedd dosbarth ychwanegol. Yn amlwg, fel y dywedais wrth ateb cwestiynau eraill, byddwn yn ceisio gwneud yr hyn a allwn i gefnogi plant ar y cam nesaf yn eu haddysg, i oresgyn rhai o'r diffygion a fydd yn ddiamheuaeth—yn ddiamheuaeth—wedi digwydd oherwydd yr aflonyddwch hwn, a bydd staff ychwanegol yn rhan bwysig o hynny rwy'n siŵr.