5. Datganiad gan y Prif Weinidog: Y Rhaglen Ddeddfwriaethol

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:39 pm ar 15 Gorffennaf 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:39, 15 Gorffennaf 2020

(Cyfieithwyd)

Cadeirydd, diolch yn fawr iawn, a diolch i Mick. Dechreuodd Mick Antoniw drwy gyfeirio at y galwadau rhyfeddol sydd wedi'u gwneud ar gyfreithwyr y Llywodraeth yng nghyd-destun COVID. Mae dros 60 o eitemau o is-ddeddfwriaeth wedi'u gwneud gan Weinidogion Cymru ers dechrau mis Chwefror. Bydd yr Aelodau yma'n disgwyl, wrth gwrs, i'r pwerau hynny gael eu defnyddio mewn cysylltiad â'r systemau iechyd a gofal cymdeithasol, ond maent hefyd wedi gorfod ymdrin â chynllunio, tenantiaethau busnes, codi tâl am fagiau siopa, dŵr ymdrochi, addysg a llywodraeth leol. Mae wedi bod yn ymdrech enfawr, ac mae'r gwaith craffu a wnaed drwy bwyllgor Mick Antoniw, gyda chymorth cyfreithwyr ar ochr y Comisiwn, wedi bod yn amhrisiadwy o ystyried mor gyflym y bu'n rhaid gwneud hyn i gyd.

Edrychaf ymlaen, hefyd, at ddiwygio lesddaliadau a chyfunddaliadau. Rydym ni eisoes wedi gwneud penderfyniad, yn y tymor Senedd hwn, Dirprwy Lywydd dros dro, na all unrhyw eiddo Cymorth i Brynu fod yn eiddo lesddaliad os ydynt am gael cymorth drwy Lywodraeth Cymru, ac mae materion y cwmni rheoli yn effeithio ar werthiannau eiddo rhydd-ddaliad yn ogystal â gwerthiannau lesddaliad. Gallaf weld bod aelodau eraill o amgylch y Siambr yma wedi gorfod ymdrin â'r canlyniadau pan fo pobl sydd wedi prynu tŷ yn canfod eu bod wedi'u clymu i ffioedd rheoli ar gyfer eiddo rhydd-ddaliad y mae'n ymddangos nad oes ganddynt fawr ddim rheolaeth drostynt ac nad oes gobaith o gael iawndal.

O ran y Bil partneriaethau cymdeithasol, rwy'n ddiolchgar i gydweithwyr yn yr undebau llafur am eu dealltwriaeth ynglŷn â pham nad ydym yn gallu bwrw ymlaen ag ef, ac rwyf wedi dweud wrth fy swyddogion fy mod eisiau i ni ddefnyddio'r cyfnod hwn i'w wneud yn Fil hyd yn oed mwy effeithiol a phwysig pan fyddwn yn gallu ei gyhoeddi ar ffurf drafft. Mae'r ddyletswydd economaidd-gymdeithasol wedi goroesi rhai cyfarfodydd anodd iawn lle y bu'n rhaid inni dorri ein rhaglen is-ddeddfwriaethol at yr asgwrn, ond y Gweinidog sy'n gyfrifol amdani yw'r Dirprwy Weinidog Jane Hutt, a gallaf ddweud wrthych fod dycnwch Jane, sydd wedi sicrhau bod y darn hwnnw o is-ddeddfwriaeth yn parhau'n fyw, wedi bod yn bopeth y byddech wedi'i ddisgwyl ganddi.

Cyfeiriais at gyfundrefnu yn fy natganiad agoriadol. Dirprwy Lywydd, rydym ni wedi symud ymlaen gyda chyfundrefnu o ran yr amgylchedd hanesyddol ac ym maes cynllunio, a bydd y Llywodraeth nesaf, o ba bynnag liw, o dan rwymedigaeth a fydd yn cael ei phasio gan y Senedd hon i gyflwyno cyfundrefnu a mesurau cydgrynhoi pellach.