Part of the debate – Senedd Cymru am 4:41 pm ar 22 Medi 2020.
Diolch yn fawr iawn. Mae'n sicr yn wir fod COVID-19 wedi cael effaith ofnadwy ar sefyllfa menywod yn y gweithle, oherwydd maen nhw wedi cael eu targedu gan gyflogwyr fel y cyntaf drwy'r drws os oes angen iddyn nhw ddileu swyddi. Felly, mae gennym ni rywfaint o waith dod i drefn o ran sicrhau bod gennym ni weithlu cynhwysol, ond hefyd o ran sicrhau y caiff pob plentyn y cyfle i gael darpariaeth addysg a chwarae blynyddoedd cynnar o safon. Felly, mae'n bosib bod eich ffigurau o ostyngiad o 30 y cant yn cyfeirio at bobl sydd wedi colli eu swyddi ac felly'n methu fforddio gofal plant mwyach, ond hefyd, yn amlwg, y pryder y gallai rhai rhieni ei deimlo ynghylch rhoi eu plant mewn addysg blynyddoedd cynnar.
Rwy'n cydnabod yn llwyr y gwaith gwych sy'n cael ei wneud gan ddarparwyr gofal plant, yn sicr ar draws fy etholaeth—yn y sectorau preifat, cyhoeddus a gwirfoddol—ond mae'r sector yn fregus, fel y dywedwch chi, a gwyddom o astudiaeth ar ôl astudiaeth mai'r strategaeth fwyaf effeithiol ar gyfer cau'r bwlch cyrhaeddiad yw'r ddarpariaeth addysg a chwarae cynhwysfawr o ansawdd uchel iawn y gallwch eu cael. Rydym ni ymhell ar ôl gwledydd fel Ffrainc a'r Almaen. Mae Dechrau'n Deg i blant dwy flwydd oed wedi bod yn fenter ragorol, ond sut y cawn ni fwy o feithrinfeydd mewn ardaloedd difreintiedig lle mae'r sector preifat yn annhebygol iawn o ymsefydlu ynddynt? Maen nhw yn llawer mwy tebygol o ddewis a dethol ardaloedd yn ein cymunedau lle mae llawer mwy o bobl yn gallu talu. Rwy'n gwerthfawrogi'r holl waith yr ydych chi'n ei wneud, ond mae'n ymddangos i mi fod gennym ni her sylweddol iawn o hyd i gyrraedd y fan lle yr hoffem ni fod. Felly, tybed a wnewch chi ddweud wrthym ni sut yr ydych chi'n mynd i sicrhau bod pawb yn cael cyfle i sicrhau gofal plant ac addysg o safon i'w plentyn, nid dim ond y rhai sydd â'r modd i dalu am hynny.