6., 7. & 9. Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 2) (Cymru) (Diwygio) (Rhif 6) 2020, Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 2) (Cymru) (Diwygio) (Rhif 7) 2020 a Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 2) (Cymru) (Diwygio) (Rhif 9) 2020

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:51 pm ar 22 Medi 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 4:51, 22 Medi 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd. O ran eitemau 6, 7 a 9, sy'n cael eu cynnwys gyda'i gilydd, bydd yr Aelodau'n gwybod mai Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 2) (Cymru) 2020 yw'r prif reoliadau ar gyfer y coronafeirws yng Nghymru. Cymeradwyodd y Senedd y rheoliadau hyn ar 5 Awst 2020. Adroddwyd ar reoliadau diwygio Rhif 6 a Rhif 7 ar 14 Medi, a ddoe adroddwyd ar reoliadau diwygio Rhif 9. Nawr, rydym yn cydnabod, wrth inni drafod y rheoliadau hyn heddiw, fod Llywodraeth Cymru hefyd wedi gwneud rheoliadau diwygio pellach, sy'n dangos pa mor gyflym mae'r Llywodraeth yn gweithredu yn y materion hyn.

Daeth rheoliadau Rhif 6 i rym ar 22 Awst a chaniataodd i hyd at bedair aelwyd ymuno â'i gilydd ar aelwyd estynedig, a phobl i ymgynnull dan do mewn grŵp o hyd at 30 o bobl ar gyfer digwyddiadau penodol. Daeth rheoliadau Rhif 7 i rym ar 28 Awst ac maent yn gwneud diwygiadau pellach i'r prif reoliadau. Mae'r rhain yn cynnwys y rheoliad na chaiff neb, heb esgus rhesymol, fod yn rhan o'r gwaith o drefnu rhai digwyddiadau cerddorol didrwydded, a bod rhywun sy'n methu â chydymffurfio â'r cyfyngiad yn troseddu ac y gellir rhoi hysbysiad cosb benodedig o £10,000 iddo. Maent hefyd yn cynnwys bod yn rhaid i bobl gael esgus rhesymol i ymgynnull dan do, i ymweld â phreswylydd mewn cartref gofal, hosbis neu lety diogel i blant, gan egluro bod gan bobl esgus rhesymol i ymgynnull er mwyn cael gwasanaethau addysgol.

Ar gyfer rheoliadau Rhif 6 a Rhif 7, gwnaethom yr un pwynt adrodd rhinweddau, sef nad oedd y rheoliadau'n destun ymgynghoriad cyhoeddus nac asesiad effaith rheoleiddiol. Fodd bynnag, nodwyd esboniad Llywodraeth Cymru mai'r pandemig oedd yn gyfrifol am hyn a'r angen am ymateb brys er mwyn iechyd y cyhoedd, a bod y newidiadau'n cael eu cyfleu i'r cyhoedd a busnesau drwy ddarllediadau gwybodaeth gyhoeddus parhaus a chynadleddau i'r wasg. O ran rheoliadau Rhif 7, nodwyd hefyd fod Llywodraeth Cymru wedi cael trafodaethau parhaus gyda'r heddluoedd yng Nghymru ynghylch cyflwyno trosedd newydd.

Gwnaeth rheoliadau Rhif 9 newidiadau pellach i'r prif reoliadau, a ddaeth i rym ar 14 Medi. Roedd y newidiadau hyn yn cynnwys cyfyngu ar gynulliadau dan do o aelodau o aelwyd estynedig i chwech o bobl, heb gynnwys unrhyw blant o dan 11 oed, a'i gwneud yn ofynnol i orchuddion wyneb gael eu gwisgo yn ardaloedd cyhoeddus dan do safleoedd agored a chanolfannau trafnidiaeth, oni bai bod eithriad yn berthnasol neu fod gan y person esgus rhesymol dros beidio â gwisgo gorchudd wyneb.

Nododd ein hadroddiad ddau bwynt adrodd ar rinweddau. Mae'r cyntaf yn ymwneud â rheoliadau Rhif 6 a Rhif 7. Nodwyd na chafodd unrhyw ymgynghoriad cyhoeddus nac asesiad effaith rheoleiddiol eu paratoi mewn cysylltiad â'r rheoliadau hyn am yr un rhesymau. Fodd bynnag, nodwyd bod asesiad effaith integredig yn cael ei ddatblygu ac y caiff ei gyhoeddi'n fuan, ac rydym yn croesawu hynny. Nodwyd hefyd bod Llywodraeth Cymru wedi cymryd camau i roi cyhoeddusrwydd i'r newidiadau. Yn ail, nodwyd bod y rheoliadau hyn yn cyflwyno mesurau tynhau cyfyngiadau sy'n gysylltiedig â'r coronafeirws. Fel y cyfryw, mae'r rheoliadau hyn yn dod o fewn cwmpas ystyriaethau hawliau dynol ar gyfer hawliau unigol o dan Ddeddf Hawliau Dynol 1998 a siarter hawliau sylfaenol Ewrop. Mae hyn yn golygu bod yn rhaid i unrhyw gyfyngiadau fod yn gymesur â chyflawni nod cyfreithlon.

Nawr, o ran y materion penodol yr wyf wedi cyfeirio atynt yn y rheoliadau hyn ynghylch cyfarfod dan do a gwisgo gorchuddion wyneb, mae'r memorandwm esboniadol yn nodi y bydd neu y gallai'r cyfyngiadau a gofynion fod yn berthnasol i hawliau o dan erthygl 8, sef yr hawl i barchu bywyd teuluol a phreifat; erthygl 9, rhyddid meddwl, cydwybod a chrefydd; erthygl 11, rhyddid i gynulliad a chymdeithas; ac erthygl 14, gwahardd gwahaniaethu. Mae Gweinidogion Cymru o'r farn, ac rydym yn cytuno, i'r graddau bod gofynion a osodir gan y rheoliadau yn ymwneud â'r hawliau hynny neu'n ymyrryd â nhw, y gellir cyfiawnhau'r ymyrraeth oherwydd mai ei amcan dilys yw darparu ymateb iechyd cyhoeddus i'r bygythiad a achosir gan ddigwyddiadau cynyddol a lledaeniad y coronafeirws ledled Cymru ac sy'n gymesur â'r nod hwnnw. Diolch, Llywydd.