Diolch, Lywydd. rwy'n siarad heddiw fel cadeirydd y grŵp trawsbleidiol ar gyflyrau niwrolegol. Ceir dros 250 o gyflyrau niwrolegol cydnabyddedig. Yng Nghymru, mae tua 100,000 o bobl yn byw gyda chyflwr niwrolegol sy'n cael effaith sylweddol ar eu bywydau.

O 2011 ymlaen, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru nifer o gynlluniau cyflawni ym maes iechyd. Cyhoeddwyd cynllun cyflawni ar gyfer cyflyrau niwrolegol yn 2014. Yn 2019, mynegodd pobl â chyflyrau niwrolegol, clinigwyr ac elusennau bryderon nad oedd y cynllun cyflawni, a ddiwygiwyd yn 2017, wedi arwain eto at newid ar y raddfa y dylid ei ddisgwyl. Roeddent yn cwestiynu a oedd gweithredu'r cynllun wedi bod yn effeithiol o ran sicrhau bod triniaeth a gofal yn diwallu anghenion pawb sy'n byw gyda chyflyrau niwrolegol yng Nghymru i raddau digonol. O ganlyniad, aeth y grŵp trawsbleidiol ar gyflyrau niwrolegol ati i gynnal ymchwiliad byr. Ei ddiben oedd casglu tystiolaeth a chyflwyno argymhellion ar gyfer gweithredu i'r pwyllgor iechyd a gofal cymdeithasol a Llywodraeth Cymru er mwyn gwella'r broses o weithredu'r cynllun presennol a darparu dull strategol hirdymor o godi safonau triniaeth a gwasanaethau a chymorth i bobl â chyflyrau niwrolegol yng Nghymru.

Roedd llawer o'r sefydliadau a'r unigolion a gyflwynodd dystiolaeth i'r ymchwiliad yn canolbwyntio ar gyfleoedd, pryderon a heriau sy'n gysylltiedig â'r ffordd y mae'r cynllun wedi cael ei weithredu. Teimlai rhai ei bod yn debygol iawn y bydd y canlyniadau a'r mesurau perfformiad ym mhob pennod o'r cynllun cyflawni wedi'u cyflawni erbyn 2020.