Diolch, Llywydd. Roeddwn i wedi sylwi, ac yn disgwyl yn eiddgar. Adroddiad gan y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad yw hwn mewn perthynas â'r pedair cyfres o reoliadau, felly mae'n adroddiad cyfansawdd. Bydd yr Aelodau'n gwybod mai Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 2) (Cymru) 2020 yw'r prif reoliadau ynglŷn â'r Coronafeirws yng Nghymru, a chymeradwyodd y Senedd y rheoliadau hynny ar 5 Awst 2020. Adroddwyd ar reoliadau diwygio Rhif 8 ar 21 Medi, a ddoe adroddwyd ar reoliadau diwygio Rhif 10 a Rhif 11, ynghyd â'r rheoliadau sy'n ymwneud â swyddogaethau awdurdodau lleol. Rydym yn cydnabod, wrth drafod y rheoliadau hyn heddiw, fod Llywodraeth Cymru hefyd wedi llunio rheoliadau diwygio pellach, sydd, fel y dywedais yr wythnos diwethaf, yn dangos pa mor chwim y mae'r Llywodraeth yn gweithredu ar y materion hyn.

Mae rheoliadau Rhif 8, Rhif 10 a Rhif 11 i gyd yn ymwneud â chyfyngiadau a gyflwynwyd ar gymunedau penodol. Daeth rheoliadau diwygio Rhif 8 i rym ar 8 Medi ac, fel y gŵyr yr Aelodau, maent yn cyflwyno cyfyngiadau mewn cysylltiad â bwrdeistref sirol Caerffili fel ardal diogelu iechyd leol. Yn fyr, mae'r cyfyngiadau'n cwmpasu aelwydydd estynedig, gwaharddiadau ar deithio o'r ardal ac i mewn iddi, ac yn ei gwneud hi'n ofynnol i breswylwyr weithio gartref oni bai nad yw'n rhesymol ymarferol iddyn nhw wneud hynny. Yna, mae rheoliadau diwygio Rhif 10 yn cyflwyno cyfyngiadau tebyg ar Gyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf o 17 Medi ymlaen, gyda chyfyngiad ychwanegol yn ei gwneud hi'n ofynnol i bob safle sydd wedi'i drwyddedu i werthu alcohol beidio ag agor cyn 6 y bore ac iddo gau am 11 yr hwyr neu cyn hynny bob dydd. Ac yna o 22 Medi, cyflwynodd rheoliadau diwygio Rhif 11 yr un cyfyngiadau i awdurdodau lleol Blaenau Gwent, Pen-y-bont ar Ogwr, Merthyr Tudful a Chasnewydd, ac roedd rheoliadau Rhif 11 hefyd yn cyfyngu ar oriau agor safleoedd trwyddedig i fwrdeistref sirol Caerffili.

Nawr, yn ein hadroddiadau, fe wnaethom ni dynnu sylw at y diffyg ymgynghori cyhoeddus neu asesiadau effaith rheoleiddiol a gynhaliwyd mewn cysylltiad â'r rheoliadau diwygio, ac ystyried hefyd asesiad Llywodraeth Cymru o'r graddau y mae unrhyw ymyrraeth â hawliau dynol yn gyfiawn ac yn gymesur wrth geisio'r nod cyfiawn o ddiogelu iechyd y cyhoedd. Tynnaf sylw'r Aelodau felly at ein hadroddiadau ar y rheoliadau diwygio.

Yn ein cyfarfod ddoe, buom hefyd yn trafod ystyr yr hyn sy'n gyfystyr ag 'esgus rhesymol' at ddibenion y rheoliadau. Mae hwn yn fater y mae llawer o etholwyr sydd eisiau gwneud y peth iawn wedi'i godi gyda phob un ohonom ni. Credwn y dylai Llywodraeth Cymru gyhoeddi canllawiau manylach ar y mater hwn a byddwn yn ysgrifennu at y Gweinidog yn benodol ar y mater yma.

Dychwelaf yn awr at y Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Swyddogaethau Awdurdodau Lleol ac ati) (Cymru) 2020. Rheoliadau yw'r rhain a ddaeth i rym ar 18 Medi. Maen nhw'n rhoi pwerau i awdurdodau lleol ledled Cymru drwy roi cyfarwyddiadau i bobl berthnasol gau safleoedd unigol neu osod cyfyngiadau neu ofynion penodol arnynt. Maen nhw'n gwahardd rhai digwyddiadau, neu fathau o ddigwyddiadau, rhag digwydd, neu yn gosod cyfyngiadau neu ofynion arnynt, a gallant hefyd gyfyngu ar fynediad i ddigwyddiadau awyr agored cyhoeddus neu eu cau.

Mae ein hadroddiad yn gwneud pedwar pwynt rhinwedd, a hoffwn dynnu sylw at dri ohonynt yn fyr. Mae rheoliad 9 yn ei gwneud hi'n ofynnol i awdurdod lleol roi sylw i unrhyw ganllawiau a gyflwynir gan Weinidogion Cymru ynghylch y rheoliadau. Mae ein trydydd pwynt adrodd yn nodi nad yw'n ymddangos bod y canllawiau mewn cysylltiad â'r rheoliadau hyn yn cael eu cyhoeddi ar wefan Llywodraeth Cymru, neu o leiaf nad yw'n hawdd dod o hyd iddynt. Credwn y byddai sicrhau bod y canllawiau ar gael neu ei bod hi'n haws cael gafael arnynt yn gymorth defnyddiol i awdurdodau lleol ac aelodau o'r cyhoedd sy'n dymuno deall effaith y rheoliadau hyn. Mae'r rheoliadau hefyd yn ei gwneud hi'n ofynnol i awdurdod lleol gymryd camau rhesymol i roi rhybudd ymlaen llaw o gyfarwyddyd safle, cyfarwyddyd digwyddiad neu gyfarwyddyd man cyhoeddus. Mae ein pedwerydd pwynt adrodd yn nodi'r gwahaniaeth mewn triniaeth rhwng y mathau o hysbysiad o ran y materion a nodir yn rheoliadau 11 a 12, fodd bynnag, nid yw'n glir pam mae angen y gwahaniaeth hwn.

Ac yna, yn olaf, fel y gwyddom ni, mae Llywodraeth Cymru bellach wedi ysgrifennu at y Llywydd, fel sy'n ofynnol gan Ddeddf Offerynnau Statudol 1946, yn esbonio pam yr oedd angen i'r rheoliadau ddod i rym cyn eu cyflwyno gerbron y Senedd. Byddwn yn croesawu sylwadau'r Gweinidog iechyd ar y materion hyn yr wyf wedi'u crybwyll ynghylch y rheoliadau ynglŷn â swyddogaethau awdurdodau lleol. Diolch, Llywydd.