Part of the debate – Senedd Cymru am 5:07 pm ar 29 Medi 2020.
Diolch, Llywydd dros dro. Gweinidog, mae Pontypridd yn un o'r enghreifftiau clasurol hynny o dref a oedd yn adfywio gyda chymorth Llywodraeth Cymru a chyngor lleol: yr adeiladau newydd; Trafnidiaeth i Gymru yn cael ei lleoli yno; y bont newydd yn cysylltu â Pharc Ynysangharad; a'r neuadd fingo, sydd wedi ei chaffael yn awr gan RhCT i'w datblygu. Yna wrth gwrs, cawsom y llifogydd. Ac yna wrth i ni wella o'r llifogydd, cawsom COVID. Felly, mae wedi bod yn gyfnod anodd iawn i dref a oedd mewn gwirionedd ar fin adfywio.
Nawr, rydym yn dychwelyd i edrych ar hynny eto. Mae dwy agwedd yr hoffwn eich sylwadau arnynt. Yr un gyntaf yw'r newid hwnnw mewn arferion: pobl yn coginio mwy o fwyd ffres, ac ati, yn ystod cyfnod COVID. Mae marchnad wych ym Mhontypridd. Beth allwn ni ei wneud i gefnogi'r lleoliadau hynny'n benodol, y busnesau hynny sy'n darparu cynnyrch lleol ffres i'n cymuned? Oherwydd rwy'n credu bod cyfle i adfywio diddordeb mewn gwirionedd.
A'r llall yw y dylai ein trefi ddod yn ganolfannau diwylliant hefyd. Ym Mhontypridd, mae gennym Glwb y Bont, sy'n ganolfan Gymraeg, y mae llifogydd wedi cael effaith wael iawn arni, ond cyfleoedd gwirioneddol i ddatblygu'r celfyddydau, cerddoriaeth, diwylliant, lleoliadau Cymraeg ac yn y blaen, ac mae gormod o'n grantiau mewn seilos. Credaf fod yn rhaid inni ddechrau cysylltu'r rhain â'i gilydd er mwyn darparu gweledigaeth eang ar gyfer tref: cynnyrch diwylliannol, cynnyrch naturiol, a hefyd adfywio busnesau a swyddfeydd ac ati. Pa fath o gymorth sydd ar gael i hynny, a pha gymorth ychwanegol y gellid ei roi i sefydliadau fel ardal gwella busnes Pontypridd yn y dref, sydd wedi gwneud cymaint i'w dynnu ynghyd, ond gydag adnoddau ychwanegol gallai gael mwy fyth o effaith nag y mae ar hyn o bryd?