2. Datganiad a Chyhoeddiad Busnes

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:46 pm ar 6 Hydref 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Caroline Jones Caroline Jones UKIP 2:46, 6 Hydref 2020

(Cyfieithwyd)

Trefnydd, hoffwn i alw am ddau ddatganiad gan Weinidogion y Llywodraeth. Y cyntaf yw datganiad gan y Gweinidog iechyd ar ofal canser yng Nghymru yn ystod y pandemig. Er bod gofal canser brys yn parhau i raddau, mae sgrinio am ganser, fel llawer o'r GIG, wedi'i ohirio wrth i adnoddau ganolbwyntio ar achosion SARS-CoV-2—yn ddealladwy ar ddechrau'r achosion, ond nid bron naw mis yn ddiweddarach. Mae llawer o wasanaethau'n ail-ddechrau'n raddol, ond nid oes unrhyw sôn ynghylch sut i fynd i'r afael â'r rhai sy'n aros. Fel un sydd wedi goroesi canser y fron, roeddwn i'n siomedig o glywed bod 30,000 o fenywod o Gymru, yn ôl Tenovus, wedi colli allan ar sgrinio, ac mae hynny'n golygu y gallai cynifer â 300 o fenywod fod â chanser y fron heb yn wybod iddyn nhw. Fel un o'r cyflyrau sy'n lladd fwyaf yng Nghymru, mae'n hanfodol inni fynd i'r afael â'r mater hwn a bod y Llywodraeth yn amlinellu'r camau y bydd yn eu cymryd mewn datganiad brys.

Yr ail ddatganiad yr wyf yn galw amdano yw datganiad gan y Gweinidog Tai ar yr argyfwng digartrefedd yng Nghymru. Roedd Llywodraeth Cymru wedi ein sicrhau ni y byddai'r camau a gymerwyd yn ystod uchafbwynt y pandemig yn rhoi terfyn ar gysgu ar y stryd. Fodd bynnag, ychydig ddyddiau'n ôl, siaradais â chyn-filwr arall sy'n dal i gysgu ar y stryd, ac yn aros am gymorth. Ac rwy'n siŵr y byddwch chi'n cytuno â mi fod hyn yn annerbyniol. Nid yw digartrefedd wedi diflannu yn ystod yr argyfwng hwn; mae'n mynd yn fwy cudd. Mae angen gweithredu ar frys, a galwaf ar Lywodraeth Cymru i wneud datganiad ynghylch sut y byddan nhw'n mynd i'r afael â digartrefedd, yn enwedig yng nghymuned y cyn-filwyr. Diolch yn fawr.